Dziś premiera serialu „Mroczne materie” na HBO GO. Co musisz wiedzieć przed obejrzeniem 1. odcinka?

Trylogia „Mroczne materie” ukazała się w Wielkiej Brytanii w latach 1995-2000 i z miejsca stała się najbardziej popularną serią młodzieżowego fantasy obok „Harry'ego Pottera”. Nie minęło dużo czasu, by tematem ekranizacji zainteresowało się Hollywood. „Złoty kompas” z 2007 roku mimo silnej obsady nie zdołał się jednak wybić ponad przeciętność. Przyczyniło do tego znacznie ograniczenie rozległego świata i pozbawienie produkcji większości filozoficznych wątków. Według zapowiedzi nic podobnego nie zdarzy się jednak w serialu HBO i BBC. Pierwszy odcinek produkcji już dziś zadebiutował na HBO GO, więc warto zawczasu przygotować się do jego obejrzenia.

„Mroczne materie” przedstawiają alternatywną wersję naszej rzeczywistości, w której rozmaite wątki religii chrześcijańskiej wymieszane zostały z rozwojem nauki oraz elementami fantasy, takimi jak dajmony, wiedźmy i niedźwiedzie pancerne. Pullman wykorzystuje więc prawdziwe miejsca, takie jak Oxford czy Londyn, ale przedstawia je w zupełnie nowym, oryginalnym świetle. Świat „His Dark Materials” stanowi jednocześnie połączenie modernizmu i technologii z poprzedniego wieku z odrobiną wiktoriańskiego stylu. Dlatego spodziewajcie się dużej liczby sterowców, starych aparatów fotograficznych i pokazów slajdów.

Wykreowanym przez Pullmana światem rządzi multinarodowa teokracja zwana Magisterum lub Kościołem. To przypominająca Kościół katolicki organizacja decyduje o tym, co jest herezją, a co nie. Ma też silne ramię polityczne i militarne, a jak okazuje się w trakcie trylogii, skrywa więcej niż jeden mroczny sekret przed resztą świata. Magisterium zastąpiło w tym świecie papiestwo po śmierci papieża Jana Kalwina i od wielu lat mieści się w Genewie. Wyłączone spod ich władzy na poziomie teoretycznym jest Kolegium Jordana, gdzie widz rozpoczyna swoją podróż z główną bohaterką Lyrą. Religia to ważny element tego świata, bo jak wiadomo, Pullman zdecydowanie nie jest jej fanem. Z tego powodu seria wzbudziła sporo kontrowersji wśród grup katolickich.

Cała trylogia toczy się w tzw. wieloświecie. Bohaterowie przeskakują w kolejnych książkach między różnymi alternatywnymi rzeczywistościami. I choć pierwszy tom toczy się głównie we wspomnianym świecie z Magisterum u władzy, to elementy szerszej opowieści pojawiają się już w premierowym odcinku. Od początku wiemy też, że jakiś związek z przenoszeniem się między wymiarami ma nowo odkryta cząstka elementarna zwana Pyłem. Kościół uznał ją za fizyczny dowód istnienia grzechu pierworodnego, ale z taką interpretacją zdecydowanie nie zgadza się grany przez Jamesa McAvoya lord Asriel Belacqua.

Dajmon to manifestacja duszy myślącej istoty. W świecie z 1. sezonu „Mrocznych materii” przyjmują one fizyczny kształt zwierząt. W okresie dzieciństwa i dojrzewania ich forma nie jest stała. Mogą się ciągle zmieniać zarówno w postaci prawdziwe, jak i mityczne, w zależności od okoliczności i zachcianek. Po osiągnięciu pewnego wieku wybierają jednak jeden zwierzęcy kształt i pozostają przy nim na stałe. Dajmony nie są przy tym zwyczajnymi zwierzętami - dzielą ze swoimi ludźmi uczucia i myśli, mówią ich językiem, a przy tym zachowują własną tożsamość i podmiotowość.

Pancerne niedźwiedzie nie są zwykłymi zwierzętami. To w pełni świadoma i rozwinięta rasa mieszkająca na Północy. W toku ewolucji wykształcili przeciwstawne kciuki, a mimo swojego olbrzymiej siły fizycznej korzystają bardziej ze swojej zwinności i inteligencji. Są też znani na całym świecie z umiejętności metalurgicznych. W przeciwieństwie do ludzi nie mają jednak własnych dajmonów. W momencie startu pierwszej powieści ich niezależność i kultura są zagrożone przez coraz mocniejszy napływ ludzkiej cywilizacji.

Aletheiometr, zwany też czytnikiem prawdy, czytnikiem symboli lub złotym kompasem to narzędzie, które Lyra dostaje na początku serialu od Dziekana Kolegium Jordana. Według jego własnych słów jest ono w stanie pokazywać prawdę. Niewiele osób jest jednak w stanie się nim posługiwać. Przypominający kompas dysk posiada tarczę z czterema wskazówkami otoczonymi 36 symbolami przedstawiającymi różne przedmioty i postaci. Wskazanie trzech z nich związanych z zadanym pytaniem przynosi odpowiedź, którą wskazuje wskazówka dłuższa od pozostałych. Jego związek z Pyłem i całą historią jest jednak z początku tajemnicą dla widzów.

W świecie „His Dark Materials” zmieniła się nie tylko historia Kościoła katolickiego. W zmieniony sposób potoczyły się losy poszczególnych grup etnicznych. Tatarzy przekształcili się w potężną grupę, której nadrzędnym celem jest podporządkowanie sobie całego świata. Gipcjanie pochodzący od Cyganów przenieśli się z kolei na wyspy brytyjskie i prowadzą tam tryb życia oparty na podróżowaniu rzekami i wymianie dóbr. Żyją w mniejszych grupach zwanych rodzinami, które razem tworzą radę Gipcjan. Na początku serialu największym zagrożeniem dla ich przyszłości są Grobuchy porywające dzieci. Większość dorosłych uważa, że ta grupa nie istnieje i jest tylko mitem, ale najmłodsi utrzymują, że widzieli Grobuchów. Z czasem okazuje się, że w opowieściach o porywaczach dzieci jest znacznie więcej prawdy, niż wszyscy sądzili.