Żarty o Polakach i kontrowersje - TOP 10 najlepszych fragmentów z raportu Reduty Dobrego Imienia
Nie milkną komentarze na temat raportu dotyczącego obrazu Polski w produkcjach największych światowych serwisów streamingowych. Reduta Dobrego Imienia obejrzała 557 filmów i seriali fabularnych oraz 47 dokumentów w poszukiwaniu pozytywnych i negatywnych elementów o Polsce. Wybraliśmy najciekawsze i najbardziej kontrowersyjne fragmenty z raportu.
Kiedykolwiek zastanawiało was, jak często o Polsce i Polakach wspomina się w produkcjach dostępnych na Netfliksie, HBO, Amazon Prime Video, Disney+ i Hulu? Bez względu na to, jak odpowiedzieliście na to pytanie, od teraz każdy z nas może to sprawdzić, dzięki raportowi Reduty Dobrego Imienia. Zawarty na ponad 70 stronach materiał szczegółowo wyróżnia każdą, nawet najdrobniejszą wzmiankę na temat Polski, dzieląc je na pozytywne, negatywne i neutralne.
Na bazie raportu można zresztą dosyć szybko zauważyć, że w produkcjach fabularnych właściwie nie można mówić o jakiejkolwiek większej obecności polskiej tematyki, ale z kolei w filmach dokumentalnych nasz kraj jest wspominany niezwykle często i to przeważnie w mocno kontrowersyjnych okolicznościach (o których zresztą w przeszłości bywało głośno choćby w kontekście serialu „Iwan Groźny z Treblinki”). Reakcje na dzieło Reduty Dobrego Imienia są na ten moment bardzo mieszane. Część środowisk pochwala tego typu analizy, ale nie brak też szyderczych kpin z jakości i sensu tworzenia takiego raportu. Wynika to zresztą w dużej mierze z faktu, że wśród podanych przykładów można znaleźć zarówno absurdalne, jak i istotne stwierdzenia.
Wybraliśmy 10 najdziwniejszych, najciekawszych i najbardziej kontrowersyjnych fragmentów z raportu Reduty Dobrego Imienia:
(poniższe fragmenty, oprócz nagłówków, to cytaty z raportu RDI)
W „Black Lagoon” żartują z Polaków
PRZEKŁAMANIE: Brak
WYMOWA: W 7 odcinku pierwszego sezonu (02:20) jeden z bohaterów opowiada dowcip dotyczący Polaków. Brzmi on następująco: „Ilu Polaczków trzeba, by zmienić żarówkę? Jednego do trzymania żarówki, 99 do obracania domu.” Jest to jedyny element związany z Polską w tym filmie.
„Furia” obraża Polaków, nie mówiąc o Polsce
PRZEKŁAMANIE: Brak
WYMOWA: W filmie nie ma wzmianki o Polsce. Pojawiający się w filmie żołnierze Wehrmachtu przedstawieni są jako pozytywne jednostki, w przeciwieństwie do żołnierzy SS. Wehrmacht jedynie wykonuje rozkazy swoich dowódców, naziści z SS są demoniczni. Kulminacyjna scena oblężenia unieruchomionego czołgu Sherman atakowanego przez hordy esesmanów przypomina sceny z sagi tolkienowskiej, gdy pokazywane są walki z orkami. Sceny „wyzwalania Niemiec od nazistów” przypominają te z Francji z lipca 1944 roku i nie mają nic wspólnego z prawdą historyczną i wiedzą o okresie, w którym rozgrywa się akcja filmu, czyli kwietniu 1945 roku. W finalnej scenie, gdy jedyny ocalały bohater, który ukrywa się pod czołgiem, zostaje zauważony przez żołnierza w niemieckim mundurze i hełmie, możemy zobaczyć zwycięstwo niemieckiej narracji historycznej w tym filmie: okazuje się, że żołnierz Wehrmachtu udaje, że nie dostrzega Amerykanina i odchodzi, tym samym go ocalając. Jest to zatem kontynuacja fałszywego mitu o „dobrym Wehrmachcie”.
„Rotten” obraża polskie pszczoły
PRZEKŁAMANIE: 1 sezon, odc. 1 26:00 Adrew Boutros mówi o zamówieniu nr 995 na miód z Polski. Dalej opowiada o tym, że w próbkach tego miodu znaleziono domieszkę antybiotyku o nazwie Chloramfenikol. Nie ma w tym miejscu serialu żadnych informacji o tym, że z trzech skontrolowanych próbek, jedna została przebadana pod kątem regionu pochodzenia za pomocą obecności pyłków. Z badania wynikło, że miód może pochodzić z Ameryki Południowej bądź z Chin. Była to również jedyna próbka, w której stężenie Chloramfenikolu było wyższe niż 0.3 ppb (parts per bilion), tj. minimalny możliwy do wykrycia poziom.
WYMOWA: Polska pojawia się w tym odcinku wyłącznie w kontekście miodu z domieszką szkodliwych dla człowieka antybiotyków. Mimo że główny nacisk całego odcinka położony jest na nielegalne działania Chin, to w momencie kulminacyjnym wyjawienia jednej z największych afer związanych z dostarczaniem miodu do USA, polski miód jest przedstawiony jako „czarny charakter”.
„Holocaust Escape Tunnel” nie wspomina o Polakach, choć w sumie wspomina
PRZEKŁAMANIE: Brak
WYMOWA: Film w ogóle nie wspomina o Polakach. Kiedy mówiono o ofiarach zbrodni w Ponarach, zauważono, że poza ofiarami żydowskimi były też nieżydowskie.
XBOX to konsola SONY
Xbox – Podłączona do Internetu konsola do gier SONY umożliwiająca pobieranie aplikacji OTT i strumieniową transmisję wideo.
Reduta Dobrego Imienia widzi sugestie, których nie ma w „Secret Diary of Holocaust”
PRZEKŁAMANIE: 36:00 W kontekście szukania pracy przez Żydów w getcie w celu przeżycia, w filmie padają następujące słowa: „Przez pewien czas polski przemysł był uważany za istotny dla niemieckiego wysiłku wojennego. Ale kiedy naziści zdecydowali się na tzw. Ostateczne Rozwiązanie, eksterminacja Żydów miała pierwszeństwo przed wykorzystywaniem ich jako siły roboczej”. Te słowa sugerują współpracę Polski z Niemcami podczas II wojny światowej, a oba narody są stawiane na równi, co wpisuje się w narrację o współudziale Polaków w Holocauście.
WYMOWA: Dokument przedstawia historię oczami 14-latki. Skupia się na codzienności życia w getcie, nie ma tam wiele miejsca na tendencyjne tezy. Komentatorzy konsekwentnie nie wspominają o Niemcach, mówią jedynie o nazistach. Jedyna wzmianka o Niemcach ma miejsce w wyżej opisanym fragmencie, w 36 minucie filmu.
Autorzy raportu nie wierzą, że Polki mogły szydzić z Żydówek w „Playing For Time”
PRZEKŁAMANIE: W filmie zostało ukazane jakoby Polki w obozie Auschwitz były w lepszej sytuacji niż Żydówki; nie były też tak wychudzone. Dodatkowo szydziły z Żydówek. 1:50:00 Scena, w której jedna Polka wylała rację mleka, która była przyznana Żydówce, aczkolwiek Żydówki [37:50] stwierdziły, że nie będą się dzielić z tymi „dziwkami” [Polkami]
WYMOWA: Film ukazuje realia obozu koncentracyjnego, ale zawiera nieścisłości historyczne.
„Czarnobyl” rozgniewał nie tylko Rosję
PRZEKŁAMANIE: Jeden z bohaterów serialu, Szczyrbina, w finałowym piątym odcinku opowiada historię Czarnobyla: „Mieszkali tu głównie Żydzi i Polacy. Żydów zabito w pogromach, Polaków wyrzucił Stalin, a potem przyszli naziści i wymordowali tych, którzy zostali”. Wątek polski zawarty w opowieści dotyczącej historii Czarnobyla jest szkodliwy i całkowicie nieprawdziwy. Poprzez zestawienie Polaków z Żydami i informację o późniejszym pogromie, tworzy się wrażenie, że to właśnie Polacy dokonali tej zbrodni. Taka sytuacja nie mogła mieć miejsca, gdyż Polacy nie zamieszkiwali Czarnobyla ani przed wojną, ani w jej trakcie.
WYMOWA: Polska jest wspominana w serialu jako kraj, który może być szczególnie dotknięty napromieniowaniem (tak jak większa część Europy). Wspomina się także o specjalnych akcjach mających zapobiec napromieniowaniu. Trzeba zauważyć, że przekłamanie zawarte w ostatnim odcinku sprawia, że utrwalany jest stereotyp Polaków jako głównych sprawców Holocaustu.
„America: The Story of Us” – o Polakach nie mówi się, gdy mówi się o Pearl Harbor
PRZEKŁAMANIE: Brak
WYMOWA: Polska i Polacy nie pojawiają się w odcinku 10 poświęconym II wojnie światowej. Odcinek ten opisuje walki o Pearl Harbor i przeciwników USA: Japonię i Niemcy. To te państwa, a także sam Pearl Harbor, są główną osią tematyczną odcinka.
Mit o szarży z szabelkami w „Prisoner Number A26188: Surviving Auschwitz”
PRZEKŁAMANIE: Pojawia się informacja o tym, że Polacy w 1939 roku walczyli z niemieckimi czołgami przy użyciu szabli.
WYMOWA: O Polsce bohaterka wspomina na początku – mówi, że Polska nie miała obrony, przez co nie było szans oprzeć się niemieckiej agresji. Kampania 1939 roku jest też jedynym faktem przytoczonym w filmie, przy okazji którego mówi się o Niemcach właśnie jako państwie atakującym Polskę. Poza tym zwraca uwagę brak wspominania narodowości swoich oprawców, nie ma wzmianek, skąd pochodzili żołnierze atakujący Żydów na ulicach, oficerowie SS, strażnicy w obozach itp.
