Oglądałeś ten serial tak dawno temu, że już niewiele z niego pamiętasz? A może nie widziałeś go wcale i nie masz czasu lub ochoty nadrabiać dziewięciu sezonów? Nie szkodzi, sPlay, jak zawsze, pomoże!
„Z Archiwum X” to historia, która trwała w telewizji niemal dekadę. To barwne postacie, zwroty akcji i cała, jak to określają fani, mitologia fabularna. I tak jak wątpię, by twórcy dziesiątego sezonu „Z Archiwum X” zakładali, że wszyscy wszystko doskonale pamiętają (pierwszy odcinek rzekomo zajmuje się głównie wprowadzaniem widza w świat akt „x”), tak nie zaszkodzi być przygotowanym. Będzie łatwiej zrozumieć smaczki przeznaczone dla fanów. A więc od czego zaczniemy?
Dziewięć sezonów w pigułce
Akcja pierwszego sezonu zaczyna się w momencie, w którym nadzorcy FBI zaczynają się interesować pracą Foxa Muldera, młodego, niesamowicie zdolnego i wykształconego agenta, który zamiast przynosić chlubę biuru, zajmuje się sprawami rodem z nagłówków tabloidów. Potwory, mutanty, duchy, kosmici… Mulder jest pośmiewiskiem wśród swoich kolegów. Praca Muldera motywowana jest zaginięciem jego siostry jak oboje byli dziećmi: Fox ma wryte w pamięć wspomnienie, w którym widzi jego siostrę porywaną przez kosmitów i nie chce dać się przekonać przez psychologów, że to tylko jego wyobraźnia uwolniona przez traumę i przeżyty szok.
Ku zdumieniu jego bezpośrednich przełożonych, nadzór zamiast zdyscyplinować czy zwalniać Muldera, postanowił przydzielić mu partnerkę, młodą agentkę Scully. Jej zadanie to wsparcie dla Muldera, ale też analiza jego pracy i jej dyskredytacja. Innymi słowy, Mulder ma zostać ośmieszony. Scully podczas swojej pracy zaczyna jednak zdawać sobie sprawę, że jej partnerowi daleko do bycia szalonym. Już pierwsze śledztwo, dotyczące rzekomych porwań przez kosmitów, kończy się tajemniczą interwencją służb specjalnych i w efekcie pozostaje niewyjaśnione. Mulder zyskuje jednak nowego sojusznika. Tajemniczą, anonimową postać postawioną wysoko na szczeblach władzy, która daje agentowi jasno do zrozumienia, że jest częścią rządowej konspiracji, która ma coś wspólnego z kontaktem z cywilizacją pozaziemską. Informator zostaje odkryty przez władze i zamordowany w tajemniczych okolicznościach, co w oczach Muldera tylko dodało mu wiarygodności. Wkrótce po tym FBI oficjalnie zamyka archiwum X, rozdzielając Muldera i Scully.
Fox Mulder jednak się nie poddaje i wymusza na przełożonych ponowne otwarcie akt X po tym, jak udało mu się częściowo rozwikłać zagadkę tajemniczego zamknięcia obserwatorium SETI w Arecibo. Niestety, ich współpraca nie trwa długo. Muder i Scully uczestniczą w odbijaniu zakładników więzionych przez szaleńca, który twierdzi, że kosmici po niego wracają i że tym razem nie da się porwać. Akcja FBI kończy się katastrofą, a szaleniec ucieka porywając Scully. Wkrótce zostaje znaleziony, jednak partnerka Muldera pozostaje zaginiona. Pojawia się ona w niewyjaśnionych okolicznościach w szpitalu, kilka dni później, nie pamiętając co się z nią stało. Muldera napotyka jednak dużo dziwaczniejsza historia: jego zaginiona siostra pojawia się w jego rodzinnym domu i… wkrótce potem zostaje zamordowana. Jak się jednak okazuje, nie była to Samantha Mulder, a jej idealna kopia, swego rodzaju klon. Przed śmiercią zdołała tylko wyznać Mulderowi, że jest efektem projektu mającego na celu stworzenie hybrydy z genami ludzkimi i obcych.
Mulder, nie mając pojęcia, czy wszystkie dziwaczne wydarzenia nie są tylko wykorzystującą jego naiwność przykrywką dużo poważniejszej i bardziej przyziemnej zbrodni lub konspiracji, postanawia ryzykować. Dzięki swoim kontaktom zdobywa namiary na zakopany na pustyni wagon, wypełniony trupami dziwnych, zdeformowanych ludzi. Mulder jest przekonany, że to ciała kosmitów, ale nie jest w stanie zweryfikować swojej teorii, gdyż zostaje zaatakowany przez tajemniczą, odpalającą papierosa od papierosa postać. Ta pozostawia Muldera na pustyni na pewną śmierć i niszczy dowody.
Z czasem okazuje się jak daleko sięga tajemnicza konspiracja. Scully odkrywa, że badania nad mieszaniem ludzkich genów z tymi z „innego organizmu” prowadzili już porwani przez Amerykanów po drugiej wojnie światowej niemieccy naukowcy. Za swoje odkrycie płaci straszliwą cenę: jej siostra zostaje zamordowana. Zaczynają też wracać wspomnienia z czasów jej porwania przez wspomnianego wyżej szaleńca. Wspomnienia, które sugerują, że Scully również była obiektem jakiegoś naukowego eksperymentu. Kłopoty miały jednak dopiero nadejść.
Mulder odkrywa, że jeden z jego celów, pośrednik handlujący informacjami o imieniu Alex Krycek, został zainfekowany przez tajemniczy organizm przypominający z wyglądu roztopioną smołę. Ów organizm jest w stanie całkowicie kontrolować umysł osoby zainfekowanej, a także może zmieniać swoich żywicieli. Mulder nie ma wątpliwości, że ów organizm jest pochodzenia pozaziemskiego. Mulder i Scully mają coraz więcej wrogów, ale przez uwagę i kolejne śledztwa, są bardzo kłopotliwym celem dla wszelakiego rodzaju zabójców. Zwłaszcza, że Mulder zdobywa coraz więcej sojuszników, w tym sekretarz Organizacji Narodów Zjednoczonych, która przekazuje mu kolejne tropy do zbadania, nieraz wymagające nawet podróży do… Rosji, gdzie odkrywa, że tajemniczy oleisty organizm pojawił się na Ziemi wraz z kataklizmem tunguskim.
Tajemniczy syndykat konspiratorów znalazł jednak metodę na Muldera. Przyjaźń niepokornego agenta i Dany Scully była coraz głębsza, para agentów, wraz z odkrywaniem kolejnych poszlak na istnienie przerażającej konspiracji na najwyższych szczeblach władzy, zaczęła się do siebie zbliżać i stawać się związaną ze sobą emocjonalnie parą przyjaciół. By utemperować Muldera, wywołuje nowotwór u Scully grożąc mu, że jeżeli dalej będzie węszył, jego przyjaciółka umrze. Gotów się poddać zyskuje nowego sojusznika: swojego bezpośredniego przełożonego, który zaczyna dawać coraz więcej wiary teoriom Muldera. Walter Skinner, bowiem tak się nazywa, oddaje swoją lojalność na usługi syndykatu w zamian za życie Scully.
Mulder nadal nie ma żadnych namacalnych dowodów dla opinii publicznej. Wie, a raczej jest święcie przekonany, że istnieje międzynarodowy spisek mający na celu przygotowanie Ziemi na inwazję obcych. W zamian za ułatwienie zadania najeźdźcom osoby u władzy mają mieć zagwarantowane bezpieczeństwo gdy nasza planeta stanie się kolonią obcych. A dzień inwazji się zbliża, osoby rzekomo porwane przez obcych zaczynają być mordowane w niewyjaśnionych okolicznościach. Dowody są niszczone bezwzględnie i zdecydowanie, syndykat jest w stanie wysadzać w powietrze nawet całe budynki rządowe, byle tylko jakiekolwiek dokumenty mające jakikolwiek związek ze sprawą nigdy nie ujrzały światła dziennego. Syndykat, jak się jednak okazuje, pozornie współpracuje ze swoimi mocodawcami, w tajemnicy przed nimi pracując nad antidotum na działanie „oleistego” organizmu, który ma być fundamentem pierwszej fali inwazji. Wirus ma być podawany poprzez rządowe programy szczepień a także przez pszczoły. To o czym syndykat nie wie, to fakt wybuchnięcia rebelii wśród obcych. Powstańcy nie chcą współpracy z ziemskimi władzami i doprowadzają do wymordowania prawie wszystkich członków syndykatu. Mulder i Scully pozostają z niczym. A rzekoma inwazja coraz bliżej…
Przełom następuje kilka miesięcy później. W Afryce odkryty zostaje wrak tajemniczego pojazdu kosmicznego, który w całości pokryty jest inskrypcjami w nieznanym alfabecie. Mulder badając wrak w tajemniczy sposób zapada w śpiączkę. Scully, pozbywszy się wszelkich wątpliwości na temat racji Muldera we właściwie wszystkich kwestiach, zaczyna analizować wrak łudząc się, że w ten sposób uratuje życie swojego partnera. Odnosi porażkę, wrak zostaje wbrew jej woli usunięty i ukryty przez wojsko, a Mulder, choć wychodzi ze śpiączki, zaczyna chorować na raka mózgu. Dowiaduje się też bez cienia wątpliwości, że jego siostra nie żyje, a jej dalsze poszukiwania nie mają sensu. A jakby tego było mało zostaje porwany i znika bez śladu.
Na czas nieobecności Muldera agentka Scully dostaje przydział w formie nowego partnera, Johna Doggetta, który też jest odpowiedzialny za odnalezienie zaginionego agenta. W międzyczasie Scully zachodzi w ciążę, choć sama nie jest pewna jak do tego doszło, mając jednak pewne podejrzenia. Po pewnym czasie odnajduje się Mulder, ponownie, z amnezją związaną z ostatnimi wydarzeniami, ale też cały i zdrowy. Wliczając w to raka mózgu.
Niestety, radość nie trwa długo. Plany przed inwazją postępują, a obcy koloniści, po zwycięstwie rebeliantów, są zdeterminowani, by ta przebiegła krwawo, a ludzkość ma odejść w zapomnienie. W tym celu stworzono tak zwanych super żołnierzy, a więc wyglądających jak ludzie obcych, którzy są praktycznie nieśmiertelni i niewrażliwi na jakiekolwiek wyrządzane im krzywdy, z ostrzałem z broni maszynowej włącznie. Z jakiegoś powodu obrali sobie nienarodzone dziecko Scully jako swój cel, jednak gdy podczas ucieczki przed nimi agentka zmuszona jest się poddać celem urodzenia dziecka, ci zostawiają ją i jej potomka w spokoju.
Mulder postanawia się ukryć, a Scully porzuca archiwum X, które zostaje przejęte przez agenta Doggetta i sympatyzującą z parą głównych bohaterów agentką Reyes. Wszyscy jednak ostatecznie trafiają przed sąd, którego zadaniem jest zdyskredytowanie czwórki agentów. Dodajmy, skuteczne. Scully jest zmuszona oddać swoje dziecko do adopcji, a Mulder trafia za kratki. W ostatnim odcinku serialu Scully pomaga Mulderowi zbiec a para głównych bohaterów dowiaduje się, że odniosła ostateczną porażkę. Ich życiowa praca, wszystkie zebrane dowody są zniszczone lub ośmieszone, a inwazja ma mieć miejsce w 2012 roku, a więc za dziesięć lat od emisji ostatniego odcinka.
Kto jest kim w uniwersum „Z Archiwum X”?
W sezonie dziesiątym powróci spora część postaci z poprzednich odcinków serialu. Kim oni są? Oto krótki przewodnik po najważniejszych bohaterach x-mitologii: