10 najdroższych klipów w historii

Specjalnie dla Was biorę dziś pod lupę 10 najbardziej kosztownych klipów w historii przemysłu muzycznego. Kierowałem się wartością dolara widzianego z perspektywy 2014 roku, tak więc koszta zostały powiększone o inflację, jakiej amerykańska waluta doświadczyła od czasu wydania teledysku. Zapraszam na podróż w czasie.

10. Puff Daddy feat. The Notorious B.I.G. & Busta Rhymes Victory
Reżyseria: Marcus Nispel
Koszt na 2014 skorygowany o stopę inflacji: $3,906,676
Koszt oryginalny: $2,700,000

Numer, w którym znalazły się jedne z ostatnich wersów, jakie kiedykolwiek nagrał Christopher Wallace aka Notorious B.I.G., przed swoją tragiczną śmiercią w 1997 roku. Klip do kawałka, który trafił na album No Way Out - debiut Puffa Daddy'ego, wcześniej znanego jedynie jako managera, producenta, tancerza w teledyskach swoich podopiecznych i irytującego dokrzykiwania fraz w tle ich utworów - to całkiem sporych rozmiarów etiuda, w której pojawiają się również Dennis Hopper i Danny DeVito. Teledysk obrazuje dość mocno dystopijną historię, w której Puff Daddy odgrywa rolę uderzająco podobną do tej odtwarzanej przez Arnolda Schwarzeneggera, w wydanym w 1987 roku filmie Uciekinier. Notorious B.I.G., którego zwrotka pojawia się w kawałku, jest również obecny w klipie - za pośrednictwem technologii komputerowej, jego "duch" pojawia się w formie fragmentów, które oryginalnie znalazły się w teledysku do klipu One More Chance, z 1995 roku. Dzikiej całości dopełnia, ubrany w pióra, Busta Rhymes, rapujący na szczycie olbrzymiego monumentu.

9. Busta Rhymes & Janet Jackson What's It Gonna Be?!
Reżyseria: Hype Williams
Koszt na 2014 skorygowany o stopę inflacji: $4,033,389
Koszt oryginalny: $2,500,000

Klip z okresu, kiedy Busta Rhymes był na topie, i zdecydowanie jednym z najbardziej liczących się kotów w rapowej grze. Dodatkowo, był to okres kiedy regularnie współpracował z Hype'em Williamsem - jednym z wówczas najlepszych, najbardziej krzykliwych i najbardziej ekstrawaganckich. Pośród jego dzieł znalazło się również What's It Gonna Be - wysokobudżetowy, futurystyczny klip, mieniący się błękitami, purpurą i srebrem. W klipie Busta Rhymes odgrywa rolę ubranego w futurystyczny kombinezon, a Janet Jackson - dominy, której strój przyozdobiony jest niezliczoną ilością… Pierścieni na, ekhm męskie genitalia. Pogratulować pomysłowości kostiumografowi, choć nadal jestem pod wrażeniem, że takie coś kiedyś ot, tak sobie, przeszło.

8. MC Hammer 2 Legit 2 Quit
Reżyseria: Rupert Wainwright
Koszt na 2014 skorygowany o stopę inflacji: $4,201,447
Koszt oryginalny: $2,500,000

Jakkolwiek nie byłoby to zaskakujące, jeden z najbardziej obciachowych raperów w historii, zapisał się na jej kartach nie tylko swoimi spadochronowymi portkami z klipu do Can't Touch This, ale również follow-upem: zrobił on jeden z najdroższych klipów, jakie świat widział. Gigantyczna etiuda filmowa, która swoim rozmachem nie ustępuje teledyskom Michaela Jacksona, zawiera gościnne występy całej plejady gwiazd (w tym i tragicznie zmarłego, Eazy'ego E z NWA), oraz króla soulu, Jamesa Browna. W klipie tym MC Hammer płata wszystkim figla, obwieszczając, że znika ze sceny muzycznej - tak naprawdę wyruszając na poszukiwanie… Wyszywanej cekinami rękawiczki Michaela Jacksona, która najwyraźniej stanowiła jakiś wyjątkowo cenny artefakt, nadający wyjątkowe moce. Z jakim skutkiem? O tym możecie się przekonać, jeśli wytrwacie do końca klipu, który prezentuję Wam poniżej.

7. Michael Jackson Bad
Reżyseria: Martin Scorsese
Koszt na 2014 skorygowany o stopę inflacji: $4,566,901
Koszt oryginalny: $2,200,000

Michael Jackson, zwany "Królem Popu", zasłynął również swoimi klipami. Wiele z nich, od czasów Thrillera, to produkcje quasi-filmowe; stanowiące opowieść w kilku aktach, z własną fabułą, początkiem, rozwinięciem - któro najczęściej łączyło się z samym utworem, oraz zakończeniem. Przykładem na to jest klip do utworu Bad - nakręcony przez Martina Scorsese (tak, tego Martina Scorsese). W klipie, który swoją premierę miał w 1987 roku, pojawia się - między innymi - mało jeszcze wówczas znany Wesley Snipes, który w wiele lat później zasłynął rolą łowcy wampirów Blade'a. Teledysk, do czego otwarcie przyznał się choreograf Gregg Burge, który pracował nad klipem, garściami czerpie z musicalu West Side Story.

6. Guns'n'Roses Estranged
Reżyseria: Andy Morahan
Koszt na 2014 skorygowany o stopę inflacji: $6,530,293
Koszt oryginalny: $4,000,000

Guns'n'Roses kiedyś byli jednym z najważniejszych zespołów na scenie rockowej - dziś zarówno oni, jak i lider Axl Rose, są traktowani raczej w formie żartu. W czasach, gdy byli jeszcze całkiem liczącą się grupą, stawianą na równi z Aerosmith czy Bon Jovi, nakręcili kilka epickich teledysków. Jednym z nich było Estranged, z płyty Use Your Illusion II. Teledysk to trzecia część w trylogii, tworzonej również przez, poprzedzające Estranged, Don't Cry i November Rain. Dziwnym i ciekawym zbiegiem okoliczności, partnerka Axla Rose'a, Stephanie Seymour - która grała również jego narzeczoną we wspomnianych klipach - zdecydowała się z nim rozstać przed nakręceniem klipu do Estranged, przez co motyw rozstania, obecny również w teledysku, stał się wyjątkowo adekwatnym.

5. Michael Jackson feat. L.T.B. & Macaulay Culkin Black Or White
Reżyseria: John Landis
Koszt na 2014 skorygowany o stopę inflacji: $6,925,971
Koszt oryginalny: $4,000,000

Kolejny z klipów Michaela Jacksona - tym razem zrealizowany przez Johna Landisa, reżysera, który dekadę wcześniej okrył się wyjątkową niesławą, gdy przy kręceniu jego filmu Strefa Mroku zginęła trójka aktorów, w tym dwoje dzieci rozerwanych na strzępy przez helikopter. Jak jednak widać, Michael Jackson, znany jako miłośnik dzieci, puścił to mimo oczu, i zdecydował się dać reżyserowi szansę - najpierw z Thrillerem, później też i z antyrasistowskim Black Or White. Co ciekawe, klipy te wyszły nawet całkiem nieźle. Na Black Or White, którego głównym przesłaniem jest równość wszystkich niezależnie od pochodzenia, koloru skóry, czy miejsca z jakiego pochodzą na globie, zobaczyć możemy jeden z pierwszych przykładów morfingu. Nazwą tą określana jest technika przekształcania obrazu, polegająca na płynnej zmianie jednego obrazu w inny. Do tego gościnny udział Macaulaya Culkina, wówczas jednej z największych gwiazd Hollywoodu w ogóle (klip miał premierę równo w rok po wejściu do kin Kevina Samego W Domu), oraz George'a Wendta, znanego między innymi z serialu Cheers (w Polsce emitowanego pod tytułem Zdrówko), sprawiają, że całe Black Or White to prawdziwa kapsuła czasu, pozwalająca przenieść się do czasu samego początku złotych lat '90-tych.

4. Madonna Bedtime Story
Reżyseria: Mark Romanek
Koszt na 2014 skorygowany o stopę inflacji: $7,738,589
Koszt oryginalny: $5,000,000

Madonna to królowa muzyki pop - i to ta faktyczna, a nie uzurpowana i samozwańcza, jak pewna polska wokalistka. Jej Bedtime Story, z wydanego w 1994 roku albumu Bedtime Stories, to prawdziwe arcydzieło. Nie jest to tylko moje subiektywne zdanie - z opinią tą zgadzają się pewni bardzo ważni, uznani, renomowani i kompetentni krytycy, bowiem teledysk ten przez pewien czas był częścią ekspozycji w nowojorskim Muzeum Sztuki Współczesnej. Klip nakręcono na taśmie filmowej 35 mm, powszechnie wówczas używanej przy realizacji filmów pełnometrażowych. Dodatkowego rozmachu, by nie powiedzieć pompatyczności, nadała teledyskowi jego premiera, która miała miejsce… W kinach. A dokładniej rzecz biorąc: w trzech salach kinowych, należących do sieci Odeon: jednym w Santa Monica, w stanie Kalifornia; jednym na nowojorskim Manhattanie; i jednym w Chicago, w stanie Illinois. Teledysk pełen jest surrealistycznych elementów, wyraźnie nawiązując do twórczości Salvadora Dali, a także hiszpańsko-meksykańskiej parasurrealistki Remedios Varo, meksykańskiej malarki Fridy Kahlo, oraz brytyjsko-meksykańskiej pisarki i malarki, Leonory Carrington. Skutkiem tego wszystkiego jest wyjątkowy, i jedyny w swoim rodzaju, klip - który możecie zobaczyć poniżej.

3. Madonna Die Another Day
Reżyseria: Traktor
Koszt na 2014 skorygowany o stopę inflacji: $7,998,279
Koszt oryginalny: $6,100,000

Co ciekawe, to jedyny klip w tym zestawieniu, który ukazał się w XXI. wieku. To dość znamienne, bo dobitnie obrazuje - i odzwierciedla - kryzys, jaki zapanował w branży muzycznej, w której, po upowszechnieniu się Internetu (i tym samym spadku w ilości krążących w niej pieniędzy) teledyski z wielomilionowymi budżetami stały się pieśnią przeszłości. (Jako ciekawostka: kolejny "superdrogi" klip, wyłączając trzy teledyski japońskiej wokalistki Ayumi Hamasaki, to Freeek! George'a Michaela z 2004, którego budżet wynosił oryginalnie "ledwo" $2,000,000). Co do Madonny jednak - jej Die Another Day, stanowiące motyw przewodni do 20. filmu o przygodach Jamesa Bonda, o tytule Śmierć Nadejdzie Jutro, to trzeci najdroższy teledysk w historii. Przedstawia on historię porwanej - i przetrzymywanej przez złoczyńców - tajnej agentki, która stacza również walkę z przeciwieństwem samej siebie (fenomenalna sekwencja walki "Białej Madonny" z "Czarną Madonną"). Najróżniejszej maści akademicy dokonywali rozbioru teledysku na części pierwsze, sugerując analogie pomiędzy brutalnymi scenami walki a przeciwnościami losu, z jakimi Madonna musiała - i wciąż okazjonalnie musi - zmierzać się w trakcie swojej kariery. Pojawiały się również głosy, jakoby przemoc w teledysku stanowiła odniesienie do jej burzliwego związku z aktorem Seanem Pennem, o którym wiadomo, że dopuszczał się wobec wokalistki również przemocy fizycznej. Sama Madonna nie potwierdziła, ani nie zaprzeczyła tym teoriom, pozostawiając cały klip pod interpretację odbiorców.

2. Madonna Express Yourself
Reżyseria: David Fincher
Koszt na 2014 skorygowany o stopę inflacji: $9,512,752
Koszt oryginalny: $5,000,000

Madonna po raz kolejny. Tym razem z przełomu lat '80-tych i '90-tych, z jej czwartego albumu Like A Prayer. Klip do Express Yourself inspirowany jest klasycznym, ekspresjonistycznym filmem Metropolis Fritza Langa z 1927 roku, czerpiąc garściami z jego futurystycznej, ale i dystopijnej, stylistyki. Wokalistka wciela się w nim zarówno w damską, jak i męską rolę, dokonując swoistego nagięcia, jeśli nawet nie obalenia, powszechnie obowiązujących konwenansów. Niektórzy dopatrywali się tam również odwołań i analogii do twórczości Michaela Jacksona, widocznych między innymi w elementach układu choreograficznego, w których Madonna chwyta się za krocze (gest ten był jednym z najbardziej charakterystycznych, przypisywanych zmarłemu Królowi Popu).

1. Michael Jackson & Janet Jackson Scream
Reżyseria: Mark Romanek
Koszt na 2014 skorygowany o stopę inflacji: $10,834,025
Koszt oryginalny: $7,000,000

Najdroższy teledysk w historii, po uwzględnieniu inflacji, kosztował niemal 11 milionów dolarów - suma iście zawrotna, zwłaszcza, że teledysk trwa tylko niespełna 5 minut. Klip zrealizowany przez Marka Romanka w 1995 roku stanowi - według słów samego reżysera - odpowiedź na opary skandalu, w jakich Michael Jackson zaczął się znajdować od początku lat '90-tych - tu warto przypomnieć, że w 1993 roku piosenkarz został oskarżony o molestowanie seksualne, wówczas 13-letniego, Jordana Chandlera, syna przyjaciół Michaela. Jak było naprawdę - tego zapewne nigdy się nie dowiemy, bo piosenkarz zdecydował się zawrzeć z rodziną chłopca ugodę, tak więc sprawa nie doczekała się sądownego rozwiązania. Samo wydarzenia było jednak punktem zwrotnym w karierze Jacksona, bo jego wizerunek w oczach opinii publicznej został na zawsze mocno nadszarpnięty. Od czasu wypłacenia rodzinie Chandlerów odszkodowania, w styczniu 1994 roku, Jackson wydał jedynie 2 albumy: HIStory: Past, Present and Future, Book I i Invincible. Ten pierwszy, co prawda, okazał się sporym sukcesem, pokrywając się wielokrotnym złotem, platyną, a nawet diamentem, w łącznie kilkunastu krajach świata - potem jednak było już bardzo źle, bo od HIStory do wydanego w 2001 roku Invincible minęło aż 6 lat, zdążyły zmienić się wszystkie możliwe liczby w kalendarzu (przełom wieków i tysiącleci), krajobraz na scenie muzycznej zmienił się nie do poznania, a samo Invincible okazało się komercyjną klapą. Scream miał być odpowiedzią na kryzys w życiu Michaela; krzykiem, odwrotem i ucieczką - co zostało również symbolicznie pokazane w teledysku, poprzez odlot z ziemi w kierunku nieznanych rejonów wszechświata. Niestety, krzyk ten do nikogo na dłuższą metę nie przemówił, a kariera Michaela Jacksona na dobre się załamała, by w 2009 roku zaliczyć tragiczny koniec.