W zeszłym roku obchodziliśmy 25-lecie serialu „Przyjaciele”. Ponad ćwierć wieku temu szóstka znajomych wtargnęła w nasze życia i wciąż jest w nich obecna. Chociaż ostatni odcinek sitcomu wyemitowano w 2004 roku, popularność serialu wcale nie spadła. Netflix dobrze zdaje sobie z tego sprawę, dlatego włodarze platformy postanowili zatrzymać go w bibliotece serwisu za wszelką cenę (od 2018 roku za licencję na jego wyświetlanie płacą 100 mln dolarów rocznie). Dzięki temu fani regularnie mogą powracać do ulubionych odcinków, a nowi widzowie mają szansę zapoznać się z kultową już produkcją. I chociaż ci ostatni burzyli się swego czasu na obecne w niej elementy różnych fobii, to przecież potrafi ona bawić niemniej niż w zamierzchłych latach 90. i początkach XXI wieku.

Wydana z okazji 25-lecia serialu książka „Friends. Przyjaciele na zawsze. Ten o najlepszych odcinkach” zabiera nas za kulisy serialu, który na stałe wpisał się do świadomości milionów widzów na całym świecie. Jest to podróż bardzo interesująca, bo Gary Susman, Jeannine Dillon i Bryan Cairns wykonali kawał dobrej (i pewnie często żmudnej) roboty. Znajdziemy tu najciekawsze fragmenty wywiadów z osobami zaangażowanymi w produkcję, ułożone w historię początków sitcomu. Dowiemy się w jaki sposób narodził się sam pomysł, jaka była droga do jego realizacji i jak ukształtowała się znana nam forma.

Nie brakuje tym samym mnóstwa ciekawostek. Dzięki książce fani serialu poznają odpowiedzi na najbardziej nurtujące ich pytania, jak chociażby dlaczego mieszkanie Moniki wygląda tak a nie inaczej czy dlaczego odcinkom nadano nazwy zaczynające się od słów „ten, w którym”. Autorzy udokumentowali, w jaki sposób postacie ewoluowały z pierwotnych wyobrażeń do bohaterów, jakich znamy z małego ekranu. Wszystko to zostało napisane z godną pozazdroszczenia pasją. Podczas lektury łatwo sobie wyobrazić, że po prostu słuchamy miłośników „Przyjaciół”, którzy dzielą się z nami insiderskimi informacjami. Wiele z nich z pewnością znamy, ale i tak miło sobie je przypomnieć.

Susman, Dillon i Cairns wybrali po dziesięć odcinków ze wszystkich dziesięciu sezonów „Przyjaciół”. Skwapliwie opisali ich fabułę i opatrzyli komentarzem, uzasadniając swój wybór. Zwracają w nich uwagę na wszelkie aspekty, dlaczego akurat dany epizod zasługuje na szczególną uwagę. A przecież, jak dowiemy się (albo to sobie utrwalimy) z początku wydawnictwa, powodów popularności całej produkcji jest całkiem sporo. W końcu zmieniła ona nasze postrzeganie rodziny i okazała się głosem całego (dorosłego już) pokolenia X. Wszystko to zostało bogato zilustrowane zdjęciami z sitcomu i licznymi materiałami dodatkowymi (m.in. szlak przepływu informacji o zdradzie Rossa, porównanie prawdziwego i zmyślonego CV Joeya).

Autorzy potrafią trafić w czułe miejsca serc i umysłów miłośników „Przyjaciół”. Mimo to są bardzo powierzchowni. Lektura może więc się szybko znudzić. Nie ma tu zaskakujących odkryć i wniosków. Ale też nie o to tutaj chodzi. Wybrana przez Susman, Dillon i Cairns forma z pewnością zapewni fanom wycieczkę po wspomnieniach o najlepszych chwilach spędzonych z serialem. Natomiast przytaczane alternatywne linie fabularne rozbudzą ich wyobraźnię. Ta kultowa produkcja mogła bowiem wyglądać zupełnie inaczej, ale szybko przekonacie się, że raczej nie lepiej. Mamy tym samym do czynienia bardziej z opisem fenomenu, niż jego analizą.

Nie jest co prawda pozycją obowiązkową, ale bez wątpienia będzie się pięknie prezentować na półce każdego miłośnika serialu. Co więcej, każdy, kto przeżywał perypetie Moniki, Rossa, Rachel, Joeya, Chandlera i Phoebe nieraz zechce do niej powrócić. Dokładnie tak samo jak do ulubionych odcinków produkcji.

Od 2022 r. Janusz Stankiewicz co roku przedstawia czytelnikom nową powieść z tytułowym półorkiem Gorathem w roli głównej. Do książek "Gorath. Uderz pierwszy" i "Gorath. Krawędź Otchłani", które ukazały się nakładem wydawnictwa Alegoria (obecnie, po odkupieniu przez autora praw do książek, seria ukazuje się pod szyldem Sinister Project: inicjatywy autorskiej, którą tworzy wraz z Jarkiem Dobrowolskim i Kają Flagą-Andrzejewską), dołączył w minionym roku 3. tom cyklu, czyli "Gorath. Droga gniewu". Tym razem autor postanowił nieco rozszerzyć wykreowany przez siebie magiczny świat i skupił się nie tylko na przygodach Goratha, ale również dał więcej przestrzeni pozostałym bohaterom. I - jak zwykle - zrobił to doskonale.

Przypomnę, że w poprzednich częściach Gorath zostaje wysłany przez Kathanę Marr na Wybrzeże Szkutników, gdzie ma za zadanie przeniknąć w szeregi gildii zabójców - Nocnych Cieni. Gdy półork morduje niedoszłą ofiarę Cieni, celowo zwraca na siebie uwagę zabójców (aby dostać się w ich szeregi). Siły Kathany Marr ostatecznie kładą kres Nocnym Cieniom, a sam półork po wykonanym zadaniu decyduje się przenieść na Wyspy Południowe. Planuje tam zacząć uczciwe życie, jednak na dobrych chęciach niestety się kończy.

Po brutalnej wojnie z ostatnimi królestwami leśnych elfów, która odcisnęła ponure piętno na wyspiarskiej społeczności, Gorath trafia w szeregi rywalizujących ze sobą gangów przestępczych. Niedługo później półork przyjmuje zlecenie od jednej z dawnych klientek Nocnych Cieni, co prowadzi go na piracki statek dowodzony przez kapitana zwanego Czarnym Żniwiarzem. Zadaniem jego załogi jest zdobycie statku Theran, zamorskiego ludu z Natanbanu, i przejęcie znajdującego się na nim pewnego artefaktu, który pragnie posiąść jeden z Kathanów z Imperium.

"Gorath: Droga do gniewu" to kontynuacja przygód Goratha, który próbuje odzyskać kontrolę nad własnym losem - wciąż nie odpowiedział sobie na pytanie, czy podczas wojny z Dominium Natanbanu uda mu się odkupić swoje winy, a także przed czyim obliczem przyjdzie mu stanąć: Marr czy Bovis-Tora. Tymczasem Czarny Żniwiarz, który został przywódcą bandyckiej florty, wyrusza wraz ze swoją załogą w krwawy rejs, a elf Evelon udaje się w podróż do elfiej stolicy, aby przygotować swój naród do nadchodzącej wojny.

Jestem pełna podziwu, że Stankiewiczowi udało się stworzyć niesamowity świat, który sukcesywnie w każdej swojej kolejnej powieści rozwija. Ponownie możemy poczuć wiatr we włosach i morską bryzę na statku Czarnego Żniwiarza, zasmakować przepychu w zamczysku Bovis-Tora, a także przenieść się na ulice elfickiej dzielnicy, Dolnego Strumienia. Autor po raz kolejny dał mistrzowski popis, jeśli chodzi o pogłębione, bogate i szczegółowe opisy miejsc, które są tak skonstruowane, że, zamiast nudzić, jeszcze bardziej pozwalają zanurzyć się w świat przedstawiony.

To samo dotyczy różnorodnych przedstawicieli poszczególnych grup społecznych - w powieści natknąć się można nie tylko na orków, ale również na elfy, piratów czy krasnoludów, a każda z tych frakcji jest starannie opisana. Swoją drogą jest to spore ułatwienie dla czytelników, którzy w natłoku imion nowych bohaterów mogą wrócić na początek książki i zweryfikować, kto należy do Elity Władzy Imperium, Orków Siczowych, Frakcji Baronessy, Elfiej Opozycji, Piratów, Gangsterów czy Sił Natanbanu. A jest to istotna kwestia, ponieważ w najnowszym "Gorathcie" autor pochyla się nad pozostałymi bohaterami, poszerzając swoje uniwersum o historie opowiedziane z innej perspektywy.

"Gorath. Droga gniewu" to po prostu kolejna solidnie napisana książka fantasy, z którą powinien zapoznać się nie tylko każdy fan gatunku - myślę, że pożeracze innego typu powieści również mogą z "Gorathem" poeksperymentować. Ja, choć jestem miłośniczką kryminałów, do kolejnych tomów z cyklu Stankiewicza wracam z ekscytacją, bo wiem, że nie zawiodę się pod względem warsztatu autora. I mimo że w kwestii fantasy jestem raczej laikiem, to powieści Stankiewicza czytam z przyjemnością - stworzył on bowiem brutalny, krwawy i fantastyczny świat, w którym warto zostać na dłużej.

O książkach czytaj w Spider's Web: