Najlepsze filmy 2024 roku. Wielkie podsumowanie

Nie twierdzę, że nie było na co narzekać, ale 2024 r. był naprawdę solidnym rokiem dla miłośników kina. Zarówno streaming, jak i wielki ekran oferowały publiczności na całym świecie sporo dobroci. Gdy zatem siadałem do corocznego podsumowania, wcale nie było łatwo wyselekcjonować te najlepsze produkcje: było z czego wybierać. Co - rzecz jasna - niezmiennie cieszy.

Pod uwagę brałem wyłącznie te tytuły, które miały swoją oficjalną polską (podkreślam: oficjalną i polską!) premierę w 2024 r.

Spis treści:

Niewątpliwie największe widowisko 2024 r. - kontynuacja epickiej adaptacji powieści Franka Herberta w reżyserii Denisa Villeneuve'a. Paul (Timothée Chalamet), razem z Chani (Zendaya) i innymi Fremenami, kontynuuje walkę o wolność dla ludu Arrakis, planety bogatej w cenną przyprawę melanż. Jego cel to zemsta na rodzie Harkonnenów, którzy dosłownie zniszczyli jego rodzinę. W miarę jak Paul zyskuje coraz większe poparcie wśród Fremenów, staje się symbolem nadziei i przewodnikiem w ich walce przeciwko imperium. Seans monumentalny, hipnotyzujący i zachwycający dalece bardziej niż poprzednia część.

Prosty pomysł i morał ograny w sposób tyleż bezpretensjonalny, co intensywny, mięsisty i krwawy. Jest wizja, są świetne kreacje, jest - finalnie - prawdziwy obłęd. Transgresyjny przekrój kulturowych tropów i (ważnych) morałów. Gdy starzejąca się gwiazda telewizyjnego aerobiku sięga po pewien tajemniczy lek, który może powołać do życia lepszą i młodszą wersją jej samej, nie myśli o konsekwencjach - te jednak w końcu dojdą do głosu. Wybitne Demi Moore i Margaret Qualley.

Współczesny "Kopciuszek", ale bez happy endu. Sean Baker w swoim najlepszym filmie pozbawia nas złudzeń: większość ludzi jest skazana na swoje miejsce w ekonomicznej hierarchii. Rozdziera serce (ten finał!), ale i bawi, a od Mikey Madison nie sposób oderwać spojrzenia - taka to rola! A o co się tu rozchodzi? Młoda striptizerka ma szansę przeżyć historię rodem z bajki, gdy pod wpływem impulsu wychodzi za mąż za syna potężnego rosyjskiego oligarchy. Jednak kiedy wiadomość o ślubie dociera do Rosji, bajka staje pod znakiem zapytania. Teściowie zamierzają bowiem przyjechać do Nowego Jorku i wymusić unieważnienie małżeństwa.

Najnowszy film Azazela Jacobsa to produkcja skupiająca się na trzech siostrach, które spotykają się, by zaopiekować się swoim umierającym ojcem. Skrajnie różne bohaterki będą musiały zmierzyć się nie tylko z bólem nadchodzącej straty, ale również ze wzajemnymi relacjami. W międzyczasie pojawiają się frustracje i dawne urazy, by w końcu ustąpić zrozumieniu i wsparciu. Jedna z najpiękniejszych produkcji spod szyldu Netfliksa ever.

Jesse Eisenberg i Kieran Culkin prezentują szczery (i piękny!) list miłosny do Polski. Artyści wcielili się w dwóch kuzynów, którzy wybierają się po śmierci babci na sentymentalną podróż do Polski - w celu poznania kraju, z którego pochodzi ich rodzina, a także bolesnej historii tejże rodziny. Piękne: o żałobie i odmienności przeżyć, zabawnie i poruszająco na przemian.

Najbardziej dochodowa animacja w historii - i słusznie, bo to nie tylko doskonały sequel znakomitego filmu, lecz także perła sama w sobie. Nastoletnią już Riley, bohaterkę "jedynki", czeka sporo zmian i wyzwań - nie dość, że będzie chciała dać z siebie wszystko, by osiągnąć jak najlepsze wyniki w hokeju, to w dodatku czeka ją rozpoczęcie nauki w liceum. Kochający rodzice starają się wspierać córkę najlepiej jak mogą, jednak nawet oni nie będą w stanie wygrać z tak potężnym przeciwnikiem, jakim jest... dojrzewanie. Wszystko w punkt: więcej takich animacji, które będą przypominać dzieciakom, że ich trudne emocje są w porządku.

Pozornie sportowy dramat koncentruje się na miłosnym trójkącie. Małżeństwo Tashi i Art oraz ich bliski przyjaciel i rywal, Patrick, splatają swoje losy w sieci skomplikowanych interakcji, emocji, aspiracji i gierek. Kiedy Tashi odnosi kontuzję, która zmusza ją do zakończenia kariery tenisistki, przenosi swoje ambicje na Arta, co z czasem doprowadza do napięć i odsłonięcia głęboko skrywanych emocji. Co gorsza, Art przechodzi właśnie kryzys, a Patrick ma zmierzyć się z nim podczas kluczowych rozgrywek. Najnowszy film Luki Guadagnino to obłędnie wyreżyserowana, wręcz ociekająca niekoniecznie dosłownym erotyzmem gra psychologiczna - historia o popękanych sercach, o nieustającej rywalizacji, o pragnieniach, ambicjach i lękach. Intensywne przeżycie, które pulsuje w widzu jeszcze długo po seansie. Ogląda się to z fascynacją i zapartym tchem.

Gatunkowa frajda, ejtisowa nostalgia, intensywne love story i kapka horroru. "Love Lies Bleeding" to estetycznie dopieszczona współczesna wersja "Thelmy i Louise", ale osadzona w bardziej surrealistycznej wizji. Rose Glass ze współscenarzystką Weroniką Tofilską przedstawiają tu całą galerię osobliwości, by potem pozwalają im zaszaleć. W niemal onirycznym zrywie nie boją się zaglądać w rejony kina klasy B, coraz bardziej odrealniając swoją opowieść. Tak oto błyskawicznie przechodzimy z podszytej feminizmem historii o zemście do wykręconej narracji, w centrum której stoi walka o samoświadomość.

Zbiór trzech nowelek, w których śledzimy po kolei losy mężczyzny próbującego oszukać los; policjanta kwestionującego zachowanie żony po jej rzekomym utonięciu i kobiety szukającej duchowego przywódcy. Grecki reżyser wraca tu do swoich korzeni, serwując nam osobliwy teatr absurdu, najdziwniejszy swój film od wielu, wielu lat. Bez ograniczeń hollywoodzkiego studia (za to z hollywoodzką obsadą) Lanthimos jedzie po bandzie. Pokochacie albo znienawidzicie.

Nie tak dawno dostaliśmy dyptyk "Trzej muszkieterowie", który okazał się najbardziej widowiskową adaptacją powieści Aleksandra Dumasa. Jego scenarzyści, Alexandre de La Patelliere i Matthieu Delaporte, stanęli też za kamerą "Hrabiego Monte Christo", ponownie dostarczając widzom znakomitą ekranizację i ogrom wspaniałych kinowych wrażeń. Właśnie tak powinno się współcześnie podchodzić do klasycznych materiałów źródłowych.

Elegancki formalnie i scenariuszowo, doskonale obsadzony thriller rozgrywający się w watykańskich komnatach. Oldschoolowy, ale pochłaniający sto procent uwagi majstersztyk: film realizatorsko dopieszczony, odtwarzający przebieg zgromadzenia z niemal dokumentalną wiarygodnością; pełen klasy i stylistycznej elegancji. Pokażesz rodzicom i dziadkom, a wszyscy będziecie zachwyceni.

Film oparty na fabularnych zwrotach akcji, dlatego też nie napiszę tu nic więcej na temat scenariusza. Igrając z naszymi oczekiwaniami, reżyser posiłkuje się ironią w stylu wczesnych produkcji braci Coenów. Gardzi jednostajnością i nieustannie definiuje swe dzieło na nowo. Zręcznie kreuje styl i klimat. Ten thriller to prawdziwa uczta dla zmysłów, która pochłania widzów w całości. Zanurzenie się w nim to czysta przyjemność.

Nagrodzony dwoma Oscarami portret spokojnego, codziennego życia, jakie rodzina komendanta Rudolfa Hössa wiodła w cieniu muru obozu koncentracyjnego w Auschwitz-Birkenau, to film sugestywny jak mało który. To przede wszystkim dźwięki tła generują poczucie trwogi - szczegóły, które można byłoby zignorować, gdyby nie ich znaczenie, gdyby nie charakter ich źródła. Chyba nikt jeszcze nie opowiadał o holocauście bez obrazu, wyłącznie pośrednictwem sugestii - a Glazer zrobił to tak zmyślnie i dobitnie, że jednocześnie przypomniał wszystkim o wielkich, niewykorzystywanych możliwościach kinematografii. Nie dziwi, że "Strefę" nazywa się najlepszym filmem dekady.

Ten trzymający w napięciu obraz bije na łeb większość naszych kinowych premier na przestrzeni, bo ja wiem, co najmniej trzech, czterech lat. Film Pawła Maślony i Michała A. Zielińskiego to próba, która nie miała prawa się udać, a przynajmniej trudno było w to uwierzyć, biorąc pod uwagę standardy polskiego kina gatunków i ryzykowne inspiracje dziełami Quentina Tarantino. Tym bardziej cieszy, że udało się tak dobrze. Działa tu dosłownie wszystko. Więcej takich produkcji, kochani polscy twórcy! Więcej!

Nowy film Osgooda Perkinsa. Reżyser zabiera nas do lat 90., kiedy to FBI próbuje rozwiązać otwartą już od dłuższego czasu sprawę tajemniczych morderstw. Młoda agentka rusza tropem zabójcy, przez co otrzymujemy coś na kształt "Milczenia owiec", ale trochę w klimatach "Obecności", bo okazuje się, że poszukiwany jest wyznawcą szatana i w zbrodniach pomagają mu demoniczne moce. Wielki sukces artystyczny i komercyjny, thriller w stylu najlepszych przedstawicieli gatunku, fenomenalny Nicolas Cage. Film kompletny.

Więcej TOP-ek znajdziesz na łamach Spider's Web: