Horrory

Dla jednych jest horrorowym odpowiednikiem Quentina Tarantino, odważnym i bezkompromisowym twórcą, inteligentnie łączącym w jedną całość dziesiątki swoich inspiracji. Dla innych diabłem wcielonym i hałaśliwym kaszaniarzem, kręcącym tanie exploitation.

W Hiszpanii powstają najlepsze horrory i dlatego przygotowałem ranking najciekawszych z nich, które znajdziecie w Onet VOD. Wszystkie są warte poznania, a tylko „Słodkich snów” i „[REC] 3: Geneza” okazują się płatne – resztę obejrzycie za darmo!

Powrócił naczelny moralizator XXI wieku. Jigsaw, pomimo wielu głosów krytyki, stał się w pewnym sensie kultową postacią współczesnej kinematografii. Jako połączenie Robin Hooda i księdza wymierza sprawiedliwość na własną rękę, a reszta świata go nie rozumie i traktuje jak zwykłego seryjnego mordercę. Lecz przecież sytuacja jest odwrotna. Gdyby jego działania nie były klarowne, to ludzie nie chodziliby do kin i nie mdleliby w trakcie projekcji. Widzowie jednak mają słabość do kontynuacji, a w szczególności do tych serii, które mają rozmach typowo serialowy. Nikogo więc nie zdziwiła premiera piątej części Piły.

Quarantine byłby naprawdę porządnym horrorem. Byłby ciekawym zjawiskiem, zwłaszcza jak na amerykańskie kino. Ciekawy patent, dobre wykonanie. Nietuzinkowy, z oryginalnym pomysłem. Szkoda tylko, że kilka miesięcy temu mogliśmy oglądać w kinach hiszpański film pod tytułem [REC]. Teraz, idąc do kina na Kwarantannę, możemy czuć się nieco… oszukani.

Nadchodząca wielkimi krokami premiera Zmierzchu oraz emisja w HBO serialu True Blood powoduje, że szwedzkie Pozwól mi wejść pojawiło się w polskich kinach na Halloween. Porównywać jednak tej europejskiej produkcji z ww. tworami amerykańskiej kinematografii nie należy. Mimo iż wszystkie koncentrują się na motywie wampira, to realizacja oraz przesłanie jest w tym przypadku całkowicie inne.

Bladym strachem zasłynął w oczach wielbicieli gore, a nową wersją filmu Wzgórza mają oczy udowodnił, że posiada potencjał na współczesnego mistrza horroru. Alexandre Aja zdecydowanie należy do najbardziej utalentowanych twórców kina grozy i nie kryje się z tym. Drobnymi krokami uzupełnia swoją filmografię o coraz to ciekawsze pozycje. Tym razem zrealizował kolejny remake, ale nie w oparciu o kulturowe dziedzictwo Stanów Zjednoczonych. Postanowił wziąć na warsztat południowokoreańskie Lustro.

Miesiąc temu mogliście zapoznać się ze zbiorem kultowych horrorów okiem Miguela. W niniejszym artykule chciałbym kontynuować pracę mojego redakcyjnego kolegi, zmieniam jednak założenia. Tym razem wartość definiującą obecność danych pozycji na tej liście nie będzie uwarunkowana od zbiorczego pojęcia "straszności", tylko od samej wartości filmu. Oto zbiór horrorów, które moim zdaniem naprawdę warto obejrzeć, bez znaczenia, czy podczas ich oglądania podskoczymy na krześle, czy wciąż będziemy siedzieć wygodnie przed ekranem telewizora. Każdy z tych filmów ma w sobie coś niesamowitego, zachwyca widzów wciąż nie gasnącą magią, nawet na wiele lat po swojej premierze.

Kiedy Alicja przeszła na drugą stronę lustra to odkryła zupełnie inny świat, rządzący się swoimi własnymi prawami. Przy tworzeniu filmu Lustro, Seong-ho Kim najprawdopodobniej inspirował się tym właśnie motywem. I podobnie jak w przypadku Czerwonych pantofelków Yong-gyun Kima, wątek bajkowy został przeobrażony w kino grozy. Doszło jednak do zamiany ról. To nie "Alicja" gra osobę przerażoną - ona straszy.

"Nocny pociąg z mięsem" to film na podstawie opowiadania coraz bardziej znanego graczom Clive Barkera. Zarówno dzieło literackie, jak i filmowa adaptacja to prosty i nieskrępowany Barker w najczystszej postaci. Jest dużo krwi, łupania czaszek, wypadających oczu, małżowiny usznej i aglomeracyjnego syfu, ciemnych zakamarków, plugawych dziwactw i tajemnic skrywanych przez wieki. Czy ekranizacja jednego z tekstów z najbardziej kultowego w niektórych kręgach zbioru opowiadań się powiodła? Cóż, ciężko jednoznacznie powiedzieć, czy "Nocny pociąg…" to horror udany, dobrze oddający realia swojego pierwowzoru. Mamy bowiem dosyć skrupulatnie zawiązywaną przez reżysera akcję, narastające napięcie i oczekiwany wielki finał, który już po chwili nie jest wcale oczekiwany. Tytułowy pociąg zalewa się hektolitrami krwi, wypadają kolejne oczy i zęby, ktoś traci nogi… Ale po kolei.

Stephen King pisał książki, które stawały się bestsellerami i tłumaczone były na ponad 30 języków, a sam twórca zarobił wiele milionów dolarów. Niestety, w roku 1999 sielanka się skończyła. King uległ wypadkowi samochodowemu. Wyszedł cało z tego traumatycznego przeżycia, jednakże okazało się, że jego zdolności pisarskie uległy degradacji. Mówiąc prościej: pisał coraz gorsze powieści, na przykład "Łowcę snów" czy też "Historię Lisey". Krytycy i czytelnicy spisali pisarza na straty. Myśleli wręcz, że horror umiera razem z talentem Kinga. Aż tu nagle na pięknym polskim horyzoncie pojawia się najnowsza książka Stephena - "Ręka Mistrza". Czy jest ona w stanie przerwać złą passę twórcy, czy może okaże się gwoździem do "literackiej trumny" Stephena Kinga?

Bracia Pang przeżywają pewnego rodzaju kryzys tożsamości. Podpisując umowę z hollywoodzką wytwórnią filmową zapewnili sobie dodatkowe fundusze na kolejne produkcje, ale jednocześnie stworzyli swoje najsłabsze obrazy. Horror Posłańcy mieszał w sobie typowe ghost story z konwencją american gothic, lecz nie spełniał podstawowych warunków kina grozy - brakowało autentycznego przerażenia. Mogłoby to się wydawać dziwne, gdyż Danny i Oxide zasłynęli Okiem, które zostało wliczone do kanonu najstraszniejszych azjatyckich horrorów. Dzięki polskiemu dystrybutorowi, Mayfly, od niedawna możemy się zachwycać edycją dvd tej produkcji.

Pojęcie dobrego horroru jest czysto subiektywne. Polegamy tylko i wyłącznie na naszych własnych emocjach i deklarujemy, czy dana pozycja powinna się znajdować na liście klasyki gatunku. A społeczeństwo jest na tyle zróżnicowane i skomplikowane, że każdy będzie przerażony zupełnie innym elementem. Dlatego rankingi najlepszych filmów grozy są robione na szerszą skalę i odzwierciedlają zbiorczy strach przeciętnego widza. W niniejszym artykule chciałbym zaprezentować pozycje, które pojawiają się najczęściej w tego typu zestawieniach.

Polacy nie mają dużego doświadczenia w kręceniu horrorów. Ten gatunek był w naszym kraju traktowany jak niszowy, dlatego częściej pojawiał się w formie kina niezależnego aniżeli komercyjnego. Grzegorz Kuczeriszka - znany głównie jako operator seriali Teraz albo nigdy bądź Twarzą w twarz - postanowił postawić pierwszy krok w stworzeniu polskiego horroru i uczynieniu go towarem eksportowym, jak robią to teraz Hiszpanie czy Francuzi. Nakręcił Porę mroku.

Zanim Xavier Gens nakręcił Hitmana, to chciał zostać zapamiętany jako reżyser zupełnie innego gatunku. Miał ochotę zaszokować widzów krwawą produkcją Frontiere(s). To właśnie na amerykańskim After Dark Horrorfest, ten francuski film został przedstawiony szerszej widowni i zyskał wiele pozytywnych opinii. Niedawno odbyła się jego polska premiera, a Monolith Films na plakacie promocyjnym twierdzi, że "to nie jest film dla normalnych ludzi." Czy aby na pewno?

W Hollywood da się zauważyć tendencję do rozkwitu horrorów botanicznych. W tym roku trafiły się aż dwa kasowe filmy, w których roślinki czy natura budzą się i straszą. Jednym z nich jest wspominane w tym numerze Zdarzenie Shyamalana. Drugim natomiast jest ekranizacja bestsellerowej powieści Scotta Smitha Ruiny. Oczywiście żadna z pozycji nie podeszła do tematu w tak zabawny i lekki sposób, jak Roger Corman w Sklepiku z horrorami z 1960 roku. Wszystko zrealizowane zostało na poważnie, ale na szczęście horror Cartera Smitha o klasę przewyższa namiastkę kina grozy, jakim jest Zdarzenie.

Kolekcje horrorów stają się coraz bardziej popularne. Kiedy na ekranach kin przeważają głupie komedie romantyczne, to Carisma biegnie z pomocą i wydaje na dvd kolekcję Mistrzowie Horroru (sezon drugi już kioskach!). W Ameryce natomiast sieć kablowa emituje serial Fear Itself o podobnym zamyśle, co ww. tytuł. Kiedy jednak wizje reżyserów nas zawiodą, możemy bez problemu sięgnąć po książkowe antologie horrorów. Wydawnictwo Red Horse pod koniec zeszłego roku wydało pierwszy tom zbioru opowiadań grozy pt. Trupojad. Tom drugi, o tytule Pokój do wynajęcia, można już znaleźć w księgarniach. Czy warto po niego sięgnąć?

Kicz może być piękny, zorganizowany i dobry - pokazał nam to Tarantino kręcąc Kill Billa czy de Palma tworząc Scarface. To samo można zauważyć przyglądając się filmom akcji kręconym ostatnio w Japonii, które do końca normalne nie są. Co oczywiście nie oznacza, że są one złe.

Jasna cholera! Nigdy nie sądziłem, ze coś może mnie aż tak przestraszyć! Szczerze mówiąc, dawno straciłem już w to nadzieję. Wiele miesięcy temu doszło do mnie, że nigdy nie poczuję już tej adrenaliny oglądając horrory. Już nigdy nie będę odwracał się niepewnie w sali kinowej, nie będę sprawdzał pustej łazienki w domu ani otwartej, skrzypiącej szafy w pokoju. Po obejrzeniu RECA moje poglądy wylądowały boleśnie na głowie. Jeżeli każdy horror będzie wyglądać tak jak ten, jako amator gatunku zejdę z tego świata bardzo szybko. REC to produkcja, która przyprawiła mnie o palpitacje serca, jakich dawno nie miałem.

Opowiadanie w formie pisemnej rozpoczęło ewolucję w XIX wieku. Głównymi przedstawicielami tego gatunku są m.in. Nikolai Gogol w Europie i Nathaniel Hawthorne w Stanach Zjednoczonych. Jednakże chciałbym się skupić na amerykańskim rozwoju. Edgar Allan Poe w 1846 roku napisał esej pt. The Philosophy of Composition, w którym twierdził, iż opowiadanie nie powinno być długie i powinno się je przeczytać w 2-3 godziny. Ta iście matematyczna precyzja miała swoje głębokie uzasadnienie. Historie Poe'a były napiętnowane mrocznym, gotyckim klimatem, więc jeśli czytelnik chciał odczuć tę atmosferę, to nie mógł się oderwać i musiał przeczytać opowiadanie "za jednym zamachem". Filozofię przekazywaną w tym eseju można bez problemu przeszczepić na współczesny grunt, co pomoże dokonać analizy niektórych krótkich utworów.

XXI w. przyniósł fanom filmów grozy liczne zniesmaczenia, żenujące obrazy nie mające wiele wspólnego ze słowem "horror". Hektolitry krwi rozbryzgującej się na szybie kamery to niestety częstszy widok niż sensowna, klimatyczna fabuła. Na tej fali ukształtowało się sporo tytułów pokroju Teksańskiej masakry piłą mechaniczną czy Hostel, o których można powiedzieć wiele, ale na pewno nie to, że straszą (co prawda znajdą się zwolennicy i takiego kina, jednak moje odczucia są negatywne). Tak też dzieje się w przypadku filmu Zew Krwi - produkcji, o której nie pamiętałem na 10 minut po seansie…