Roman Polański

Roman Polański to polsko-francuski reżyser i producent filmowy pochodzenia żydowskiego urodzony 18 sierpnia 1933 r w Paryżu. W wieku 4 lat przeprowadził się wraz z rodziną do Krakowa wskutek antysemickich nastrojów we Francji, gdzie przetrwał Zagładę Żydów. Po wielu perturbacjach związanych z edukacją zdał maturę w liceum plastycznym w Katowicach. Początkowo chciał zostać kolarzem, jednak w 1949 r. został ciężko pobity przez seryjnego mordercę z Krakowa, Janusza Dziubę, który zwabił go w odludne miejsce pod pretekstem sprzedaży roweru, i Polański zrezygnował z tego pomysłu. Początkowo spełniał się jako aktor, lecz po kilku rolach w teatrze i filmie rozpoczął studia na Wydziale Reżyserii PWSF w Łodzi, gdzie nakręcił nagrodzoną etiudę „Dwaj ludzie z szafą” (1958). W 1962 r. zadebiutował jego pierwszy film pełnometrażowy - „Nóż w wodzie” - który był pierwszym polskim filmem nominowanym do Oscara za najlepszy film nieanglojęzyczny.

W późniejszych latach Polański kręcił filmy za granicą, głównie thrillery psychologiczne, które zapewniły mu renomę - należały do nich takie produkcje jak „Wstręt” (1965), „Matnia” (1966), „Lokator” (1976), „Śmierć i dziewczyna” (1994) czy „Autor widmo” (2010). W 1968 r. wyjechał do Hollywood wraz z ówczesną żoną, Sharon Tate, gdzie nakręcił film „Dziecko Rosemary” (1968), który był największym sukcesem kasowym w karierze reżysera. Rok później Tate została zamordowana przez grupę Charlesa Mansona. W 1974 r. Polański stanął za kamerą produkcji „Chinatown”, która została nominowana do Oscara w 11 kategoriach. Trzy lata później został oskarżony o gwałt na 13-latce, co podzieliło środowisko filmowe. W 2002 r. nakręcił dramat wojenny „Pianista”, co zapewniło mu Oscara za najlepszą reżyserię oraz Złotą Palmę w Cannes. Polański został wyróżniony także m.in. Złotym Globem oraz trzema statuetkami BAFTA. W 2023 r. zadebiutował jego najnowszy film - „The Palace”.