Audiobooki

May the 4th be with you! Świętujemy oficjalny Dzień Gwiezdnych Wojen, które przecież nie samymi filmami żyją. Uniwersum Star Wars skrywa powiem masę doskonałych książek, komiksów, gier i innych dzieł kultury.

W Stanach też są lemingi i słoiki. Co więcej, większość mieszkańców zasiedlających wielkie metropolie dostała się tam z sielskiej, amerykańskiej prowincji. Nie wiedzieć czemu, mamusie z Arkansas nie dają pilotom American Airlines kilku dolarów napiwku, by ci przewieźli zawekowane potrawki z indyka czy domowe szarlotki. Wygłodniała, złota młodzież, wypuszczona z rodzinnego gniazda na głębokie wody kapitalizmu musi radzić sobie sama. Robota za 20 tys. dolców rocznie to nie jest szczyt marzeń dla absolwenta college’u – zwłaszcza, że musi znosić zabójczą konkurencję Polaków i Portorykańczyków stawiających domki z „szitroku” w tempie z The Sims.

Obawiałem się trochę, że będzie to biografia Fergusona. O tym jak mama uszyła mu pierwszą piłkę z gałganów, jakim był uczniem w szkole i co porabiał jako przeciętny zawodnik w Queen’s Park albo Dunfermline Athletic. Na szczęście David Meek i Tom Tyrrell zawęzili historię sir Alexa Fergusona do jego przygody z Manchester United, a dokładnie rozpoczęli od 1986 roku, kiedy szkoleniowiec dołączył do słabego naówczas United.

Co byś zrobił, gdyby cały twój świat – jaki by on nie był – jednego dnia ległby w gruzach? Gdyby uporządkowane życie w jednej sekundzie stałoby się słodkim wspomnieniem? Trudno powiedzieć, ile razy eksploatowano ten schemat w literaturze i filmach, i to w różnej formie. Wielu twórców przy tym poległo, narażając się na drwiny czytelników i zadowalając się co najwyżej uznaniem odciętych od rzeczywistości kucht. Umiejętne granie na emocjach to trudna sztuka, ale w przypadku „Drugiego oddechu” nawet Stevenowi Seagalowi zadrżałaby powieka.

Trzasnąć w Ruskich atomówką, porozmawiać z bryłą inteligentnego lodu czy dać się porwać w oniryczne wizje stanu wojennego… I to nie ruszając się z fotela. Takie atrakcje gwarantuje Jacek Dukaj, jedna z najjaśniej błyszczących gwiazd na firmamencie polskiej fantastyki.

Pewnie każdy z Was ma kogoś w rodzinie lub wśród znajomych, kogo stracił… dla gry MMO. Zakaz głośnego porozumiewania się („ciszej, słychać was na TS-ie”) czy zanik życia towarzyskiego („nie mogę, mam raid”) to typowe objawy uzależnienia. Z ilu matczynych czy małżeńskich ust padło pytanie: cóż on/ona takiego tam widzi? Trudno zliczyć. Ale zaangażowanie w grę nie jest zjawiskiem nadprzyrodzonym. Z odpowiedzią przybywa Paweł Tkaczyk, który pozbawi argumentów wszystkich głosicieli mantry „gry to szatan i zło”.

Charles Bukowski. Cześć z was zna go z cytatów na Kwejku, część czytała jego powieści przy okazji odkrywania literatury bitników – być może zainspirowana wspomnianymi cytatami. Uwodzicielska, hipnotyczna proza wciąga w brudny świat, od którego na co dzień chciałoby się uciec. Historie na tyle uniwersalne, że mogły wydarzyć się gdziekolwiek indziej na świecie. Na przykład w powojennej Polsce.

Są światy piękne i piękniejsze. Te piękniejsze są zazwyczaj tam gdzie nas nie ma oraz nigdy nie będzie. Właśnie w tej niewąskiej kategorii ukrywają się nadszyszkownik Kilkujadek i satyr z owłosionymi kopytami. Mają tam też przyjemniejsze rzeczy. Gdzie i jakie? Oto krótka lista najlepszych.

Niemiec i Polak, Polak i Rosjanin – dwa bieguny antypatii tak starej, jak Państwo Polskie. Jedni zarzucają nam, że kradniemy samochody, drugim zarzucamy, że mają tytanowe brzozy… A jak się (miło) okazuje, sąsiedzkie kłótnie to nie tylko nasza domena. Dajmy na to, tacy Francuzi. Według Stephena Clarke’a, niejednokrotnie musieli zjeść croissanta przemoczonego wodą z Kanału La Manche. A w zasadzie – Kanału Angielskiego. I na dodatek sami zainteresowani wciąż zaprzeczają takiej wersji wydarzeń. Sacrebleu! Czy to potwarz?

Książka My, dzieci z dworca ZOO kończy się dobrze, bo trzeźwością, jednak to tylko pozory. Christiane nie bierze, ale nie przestaje marzyć o ucieczce. Pozostaje niepogodzona ze światem, niezrozumiana, tak jakby ciągle robiła coś źle, mając najlepsze intencje, jakby podła rzeczywistość była wymierzona tylko w nią. Dziewczyna jest nieprzystosowana, tłumi swój bunt, swój sprzeciw i odwraca się od prawdziwego życia, wynikających z jej przeszłości problemów, oddając się fantazjom o tym, że nie musi brać w tym udziału. W świetle takiego zakończenia, fakt że już jako dorosła kobieta znów sięgnęła po jeden z najbardziej uzależniających narkotyków, heroinę, nie dziwi. Ucieczka trwa, uzależnienie nie pozwalając na znalezienie konstruktywnych na nią sposobów, zmusza do skorzystania ze sprawdzonych metod.

To było piekło. Wszędzie rozsypana prażona kukurydza, z przewróconej butelki skapują na dywan resztki coli, gdzieś w tle słychać płacz kobiet i lament dziecka… Co tu się u licha stało? Nikt się tego nie spodziewał. Nikt nie mógł przewidzieć, że…

Czy da się przeżyć przygodę siedząc w fotelu i mając słuchawki na uszach? Odpowiedź brzmi: tak. Jeszcze niedawno zastanowiłbym się młodzieżowo o.c.b.? Czy chodzi tu o jakiś niezwykły album muzyczny, wciągający film lub książkę? Ano o książkę, ale dźwiękową. I to niezwykłą.

Każdy ma jakiś kanon książek z dzieciństwa, które pochłaniał z radością, a i nierzadko robi to nadal. Zresztą nie trzeba daleko szukać: Czarny Iwan przygotował swój ranking kultowych lektur z lat młodości. Mam nadzieję, że tylko przez pomyłkę na liście nie znalazły się przygody najsłynniejszego francuskiego ucznia – Mikołajka!

Pamiętacie tę irytację, gdy jakiś czarny charakter naśmiewał się z pokraczności bolidu Pana Samochodzika i czystą radość, kiedy okazywało się, że nikt nie podskoczy amfibii na bazie potężnego Ferrari 410 Superamerica? Swoją drogą do dziś się dziwię, że Pan Samochodzik, znany przecież z akceptacji PRL-owskiego systemu, członkowstwa w ORMO i przyjaźni z Milicją Obywatelską, nie jeździł jakąś podrasowaną, czarną Wołgą. Udało mu się oszukać system, ale przecież nie o to chodzi. Nawet gdyby był pierwszym sekretarzem KCPZPR i tak byśmy go kochali, bo to bohater naszego dzieciństwa. Superman, Spider-Man, Batman? Bez żartów! Przy Panu Tomaszu wymiękali w przedbiegach!

Dorota Masłowska w 2002 roku stała się objawieniem polskiej literatury. Rozgłos powieści „Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną” wyszedł daleko poza środowisko literackie, m.in. dzięki zachwytom celebrytów. Masłowska po kilku latach została nagrodzona nagrodą Nike – największym wyróżnieniem dla polskojęzycznego pisarza. Czy zasłużenie?

Masz wyjść na scenę i rozbawić tłum, który zapłacił za bilety. Wcześniej tego dnia zdiagnozowano u ciebie raka w obu piersiach, a nie tak dawno w wypadku zmarła twoja mama i podczas tego wszystkiego rzucił cię chłopak. Nie rezygnujesz z występu, ale wychodzisz, stajesz przed tłumem i mówisz o tym, co cię boli tak, ze doprowadzasz widownię do łez. Ze śmiechu. To właśnie zrobiła Tig Notaro.

Uważasz pan tak: oczy mnie na wierzch wyleźli, jak zobaczyłem metkie z cenamy przyfastrygowaną do płyty z tak zwanem audiobukiem. Myśle sobie, uważasz pan, co za cholera – nasmarowane wołamy, że książka, a w środku blichtr krążek. Dawaj już idę raban podnosić, że szacowny księgowy najwyraźniej kant chce mi tu sprzedać, ale pan Wątróbka capnął mnie za klapy i mówi:

Telefoniczna sieć komórkowa Play kojarzy się głownie na dwa sposoby. Pierwszy przybiera wygląd fioletowo-białego gluta, który nie może się zdecydować, czy chce wyglądać jak rozlany budyń, czy odpad z huty szkła w Sandomierzu.

Audiobooki mnie nie przekonują. Jestem wzrokowcem i klasyczna forma książki jest dla mnie bardziej przystępna aniżeli słuchanie pojedynczego lektora wcielającego się we wszystkie postaci. Gra o tron. Pieśń lodu i ognia została jednak nagrana w tak atrakcyjny sposób, że nie da się koło niej przejść obojętnie. Tak powinno się robić audiobooki! 

Nabrałam ochoty na przeczytanie czegoś lekkiego – takiego, by oderwać się trochę od rzeczywistości i nawet pośmiać. Padło na Chmielewską. Zawsze w końcu pada na Chmielewską, bo…