Książki

Lubimy się bać. Gdyby tak nie było, Stephen King zaniechałby pisania po pierwszej książce, a sale kinowe świeciłyby pustkami podczas projekcji filmów grozy. Jest inaczej, o czym wiemy zarówno my, jak i twórcy powieści oraz filmów mających wywołać w nas stany lękowe.

Książek, filmów czy też gier o tematyce wojennej jest bez liku. Czy to II Wojna Światowa, czy też jakiś mały - na dodatek fikcyjny - konflikt, zainteresowanych nie brakuje. Oczywiście ciekawość zaczyna i kończy się na fotelu przy kominku w domowym zaciszu. Bo nikt nie chciałby być świadkiem, czy też uczestnikiem, prawdziwej wojny. Nie tej znanej z ekranu, w której to pojedynczy żołnierz przechyla szalę zwycięstwa na którąś ze stron, z radością wykaszając w pień wrogów nieśmiertelnym Kałasznikowem. Ale w tej, w której tysiące obywateli ginie co dzień. Z głodu, chorób czy też nienawiści agresorów.

Muzyka łagodzi obyczaje i łączy pokolenia. Słuchając jej zapominamy o świecie i wtapiamy się w historię, jaką muzycy chcą nam opowiedzieć. Takie emocje próbuje przekazać Gilad Atzmon - muzyk jazzowy izraelskiego pochodzenia, który stał się popularnym pisarzem i komentatorem życia politycznego. Te trzy dziedziny łączą się ze sobą w jego drugiej książce pt. Moja jedna jedyna miłość.

Mam tego serdecznie dosyć. Wy też nie lubicie, gdy po raz kolejny serwuje się Wam odgrzewany kotlet? Nie mam na myśli tutaj tylko kulinariów, ale ogólnie gry, filmy lub książki. Ile razy twórcy zarzekają się, że ich nowe dzieło jest… naprawdę nowe?

W obecnych czasach mamy niewielu ludzi, którzy mogliby dorównać Neilowi Gaimanowi pod względem wykorzystywanych przez niego form artystycznego wyrazu. To osoba tak wszechstronnie utalentowana, że swoją pracą skutecznie wypełnia wiele dziedzin dzisiejszej kultury. Pisze książki, tworzy scenariusze do filmów, opracowuje komiksy i para się mnie znaczącymi przedsięwzięciami. Jak sam twierdzi, wybiera najlepszą formę przekazu dla danej historii. Neil Gaiman zdobył ogromne uznanie, będąc przez wielu uważanym za jednego z najlepszych obecnie żyjących pisarzy. Tworząc swoje kolejne dzieła korzysta z różnych gatunków literacki, często sprawnie łącząc je ze sobą.

Co począć, kiedy najnowsza książka Neila Gaimana okazuje się być przeznaczona dla młodzieży? Ano nic. Po prostu idziemy ją kupić, następnie czytamy ją, by potem stwierdzić, że mimo iż od lat młodzieńczych trochę już nas dzieli, to nadal nieźle się bawiliśmy i miło spędziliśmy czas z "Księgą cmentarną".

Magia - czym właściwie magia jest? I czy istnieje? Nawet jeśli wcześniej w nią nie wierzyłem, Neil Gaiman udowodnił mi, że ona istnieje. Magia słowa. Kiedy litery tworzą piękną i wzruszająca baśń dla dorosłych o przygodzie i miłości, która ostatecznie triumfuje w Krainie Czarów. Jednocześnie Gwiezdny Pył jest podróżą do czasów, kiedy magia była na wyciągnięcie dłoni, tuż za kamiennym murem. I cóż to za podróż!

Znana teoria głosi, że bogowie są odbiciem naszej wiary. Dopóty wiedzie im się dobrze, dopóki człowiek nie zapomni o nich. Lecz co potem? Znikają jako wytwory wyobraźni, a może, pozbawieni boskich atrybutów, wtapiają się w tłum? Neil Gaiman udowadnia, że to drugie.

"Miś", "Nie lubię poniedziałków" czy "Poszukiwany, poszukiwana" to filmy, które obrazują absurd PRL-u w sposób mocno podlany satyrą. Książek traktujących o minionym ustroju z przymrużeniem oka, również nie brakuje. Jedną z nich jest "Słowik Moskiewski". Powieść autorstwa Grzegorza Gortata nie została jednak napisana w tamtych latach, lecz teraz, mamy więc do czynienia z pastiszem.

Maria Joan Hyland, australijska powieściopisarka, zadebiutowała książką zatytułowaną "How the Light Gets In", która kandydowała do miana najlepszego pisarskiego debiutu, jak i kilku innych prestiżowych nagród. Teraz, w 2008 roku, Hyland wraca z nową powieścią - "Odzyskanym".

Żyjemy w epoce postmodernizmu - w świecie wiecznych eksperymentów, zabawy formą oraz przekazywania niekoniecznie pozytywnych i głębszych wartości. Nic więc dziwnego, że ludzie tak często go krytykują. Sami nie rozumieją i nie nadążają za tempem, jakie im wyznacza. Mimo że budzi kontrowersje, współcześni pisarze często wykorzystuja ten styl w swoich powieściach. Tak zrobił ukraiński prozaik, Jurij Andruchowycz, w swoim ostatnim dziele - Tajemnica. Zamiast powieści.

Zazwyczaj książki przedstawiają nam szereg niewiadomych i tajemnic, które rozjaśniają się wraz z upływem kolejnych rozdziałów. W wypadku drugiej części opowieści o świecie Rzeki zagadka zaczyna się już w tytule. Bo skąd, u licha, w świecie ludzi pierwotnych, którzy uczą się na nowo żyć w zgodzie z naturą, pojawić się może prawdziwy parostatek?

Problem rasowej nietolerancji obecny jest w każdym kraju i działa zazwyczaj w obie strony. Po wydarzeniach z 11 września dotknął on globalnie państwa arabskie. Czy uprzedzenia w stosunku do tych nacji kiedykolwiek znikną jest bardzo wątpliwe, ale są osoby, które próbują walczyć z tymi schematami. Petra Prochazkova jest jedną z nich. Będąc korespondentką wojenną spędziła pokaźny kawał czasu w Afganistanie poznając zwyczaje obcej kultury. To jest powód, dla którego powieść Friszta czyta się z ogromną ciekawością.

Gdzieś w Arkadii

Dzienny Patrol autorstwa dwóch rosyjskich pisarzy - Siergieja Łukjanienki (Brudnopis, cykl Głębia) oraz Władimira Wasiliewa (Oblicze Czarnej Palmiry, Czarna Msza) - razem ze swoimi poprzednikami i następcami należy do wariacji na temat fantastyki - urban fantasy. Co mogło wyniknąć ze współpracy tak uzdolnionych pisarzy? Niewątpliwie coś bardzo dobrego!

Stephen King pisał książki, które stawały się bestsellerami i tłumaczone były na ponad 30 języków, a sam twórca zarobił wiele milionów dolarów. Niestety, w roku 1999 sielanka się skończyła. King uległ wypadkowi samochodowemu. Wyszedł cało z tego traumatycznego przeżycia, jednakże okazało się, że jego zdolności pisarskie uległy degradacji. Mówiąc prościej: pisał coraz gorsze powieści, na przykład "Łowcę snów" czy też "Historię Lisey". Krytycy i czytelnicy spisali pisarza na straty. Myśleli wręcz, że horror umiera razem z talentem Kinga. Aż tu nagle na pięknym polskim horyzoncie pojawia się najnowsza książka Stephena - "Ręka Mistrza". Czy jest ona w stanie przerwać złą passę twórcy, czy może okaże się gwoździem do "literackiej trumny" Stephena Kinga?

Czekałem na tę książkę jak na narodziny syna. Rozczarowanie było mniej więcej tak duże, jak gdyby okazało się, że mój potomek ma śliczny czekoladowy kolor skóry.

Zdarzało się Wam, będąc w nieznanym mieście, a podążając ku jakiemuś miejscu, którego lokalizacji nie znacie, używać mapy? Pewnie nieraz. Wyobraźcie sobie teraz sytuację, w której mapa ma ponad pół tysiąca stron i napisana jest ogólnie pojętą prozą. Reakcja - zdziwienie, może irytacja, że gdzieś znikneły linie ulic? Po drugiej zaś stronie znajdujecie fragmenty wycięte z kronik miasta…

Na świecie powstaje tyle książek, że nikomu nie starczy życia, żeby je wszystkie przeczytać. Wydawnictwa "przemycające" do Polski kulturę zagraniczną ułatwiają nam jednak wybór, tłumacząc tylko dzieła, które są - według nich - tego warte. Dziwi mnie, że napisany w roku 1989 "Hyperion" zawędrował do rodzimych księgarni dopiero rok temu, a od kontynuacji datowanej na 1990 r. jeszcze czuć świeżością z księgarnianych półek. Całe szczęście, że różnica w ukazywaniu się kolejnych tomów nie była tak znacząca, jak między wydaniem oryginalnym i tym w naszym kraju. W przeciwnym wypadku czytelnicy byliby chyba mocno zniecierpliwieni wyglądaniem na kolejną porcję przygód Pielgrzymów. A było na co czekać.

Kryminał skandynawski staje się coraz bardziej popularny w Polsce. Najwyraźniej czytelnicy widzą różnicę, która trzyma go z dala od przereklamowanych amerykańskich standardów. Podobnie sprawa wygląda z debiutem pisarskim Johana Theorina. Mimo iż znajdziemy w nim inspiracje twórczością Hitchcocka, to autor propaguje w powieści własny styl, który plasuje go wysoko na liście współczesnych wieszczy kryminalnej prozy.