Social media sprzyjają dziecięcej depresji, a edukować i pomagać młodym nie ma kto

To nie była mała sonda czy badanie na niewielkiej grupie. Autorzy raportu zaangażowali do swojego projektu ponad 180 tys. osób, co pozwoliło zyskać obraz psychicznej kondycji dzieci i młodzieży. Krótko pisząc: nie jest dobrze. Jak podkreślają autorzy, wyniki pokazują nam młodzież samotną, posiadającą niskie poczucie sprawności i jeszcze niższą samoocenę.

Ten stan generuje wzrost myśli, zachowań i podejmowanych zamachów samobójczych. Dzieci w kryzysie psychicznym są przekonane, że nic nie znaczą, nic nie potrafią i nie są ważne. Dodajmy do tego niski poziom zaufania społecznego młodych osób, brak wiary w skuteczność profesjonalnej pomocy czy wsparcia społecznego oraz skalę doświadczanych przez nich przemocy (domowej, rówieśniczej) czy hejtu.

Szczegółowy opis badania i podsumowanie wyników przeczytacie tutaj. Co zdaje się jawić jako jeden z kluczowych komponentów tego stanu rzeczy? Sieć i social media. Tymczasem pieniędzy na psychiatrię dziecięcą brakuje.

Specjaliści zwracają uwagę, że dla okresu dorastania w miarę normatywne jest okresowe obniżenie nastroju, myśli rezygnacyjne i samobójcze, problemy psychiczne itp. To ten czas w rozwoju człowieka, kiedy równoczesne zmiany i natężenie nowych doświadczeń doprowadzają do wielu kryzysów. Warto zatem pamiętać, że wartością oczekiwana problemów w tym wieku nie jest zero - co nie oznacza, iż problem należy bagatelizować. Bo problem istnieje i z roku na rok rośnie.

Tu warto przytoczyć informacje dotyczące zamachów samobójczych w 2022 roku, które Stowarzyszeniu Demagog udostępniła policja. W 2022 roku odnotowano łącznie 14 520 prób samobójczych - co trzecia próba zakończyła się zgonem (5 108). W poprzednim roku nastąpił nagły wzrost, jeśli chodzi o samobójstwa dzieci w wieku od 7 do 12 lat. W ten sposób zginęło sześć osób, gdy w 2021 roku były to dwie osoby, a w 2020 roku - jedna. Przybywa również prób samobójczych wśród najmłodszych, jest ich aż 2,5 raza więcej niż w 2020 roku. W samym 2022 roku na swoje życie targnęły się 2 093 osoby do 18. roku życia, w tym 85 dzieci młodszych niż 13 lat. 

Oczywiście, hasło "psychiatria" jest słowem wytrychem i ona nie rozwiązuje wszystkich problemów. Jest bardzo istotna w kontekście tego, jak bardzo jest teraz zaniedbana i jak ważne jest udzielanie adekwatnej pomocy chorym. Są sfery, gdzie niebezpieczeństwo rośnie. I tak ośrodków dla osób z zaburzeniami odżywiania w Polsce właściwie nie ma. W debacie mówi się jednak głównie o psychiatrach - w praktyce są bardzo ważną, ale ostateczną instancją. Arcyważne w tej kwestii są m.in. brak edukacji psychologicznej w szkołach, brak miejsc w poradniach, brak ośrodków pracy terenowej (dopiero powstają), brak oferty dla osób m.in. z zaburzeniami tożsamości płciowej czy, jak wyżej wspominałem, odżywiania. Naprawdę wiele problemów można rozwiązać na wczesnym etapie. W Polsce można jednak liczyć przede wszystkim na wsparcie dotyczące alkoholu i narkotyków.

Udział w projekcie pt. "MŁODE GŁOWY. Otwarcie o zdrowiu psychicznym" był całkowicie dobrowolny - mogła do niego przystąpić bezpośrednio każda szkoła lub cały powiat/gmina. Aby dotrzeć do jak największej liczby szkół, zdecydowano się cały proces gromadzenia danych oprzeć o już funkcjonujący projekt realizowany przez Fundację Dbam o Mój Zasięg pt. "Szkoła Odpowiedzialna Cyfrowo". Inicjatorką projektu jest Martyna Wojciechowska, założycielka i prezeska Fundacji UNAWEZA. Wraz z publikacją tego raportu ruszyła ogólnopolska kampania edukacyjna "Otwarcie o zdrowiu psychicznym".