Blackface w "Twoja twarz brzmi znajomo" to nie rasizm. Uczestnik broni programu, a internet płonie

"Twoja twarz brzmi znajomo" to jeden z najpopularniejszych polskich programów rozrywkowych. W przeszłości telewizja Polsat musiała już kilkakrotnie mierzyć się z oskarżeniami o blackface i wszystko wskazuje na to, że stosunek decydentów do tej kwestii nie uległ zmianie - wbrew oburzeniu części odbiorców, organizatorzy ewidentnie nie widzą w tej formie metamorfozy niczego nieodpowiedniego. Przypomnę, że blackface to zapoczątkowany w USA pod koniec XIX wieku styl teatralnego makijażu, który odwoływał się do stereotypowych, obecnych w amerykańskim społeczeństwie wyobrażeń dotyczących osób o czarnym kolorze skóry.

Powtórka z rozrywki. Ostatni odcinek show zwyciężył Kuba Szmajkowski, który wcielił się w Kendricka Lamara w utworze "Humble". Widzowie podzielili się na tych, których występ zachwycił, i na tych, którzy nie mogą uwierzyć, że po całej dotychczasowej krytyce w 2023 roku w programie wciąż daje się przestrzeń na takie zabiegi. Tym razem jednak głos zabrał inny uczestnik - wokalista Nick Sinckler, który stwierdził, że występ Szmajkowskiego był świetny, a on sam nie czuje się nim w żaden sposób dotknięty.

Więcej o "Twoja twarz brzmi znajomo" przeczytasz tutaj:

Oczywiście problem jest nieco bardziej złożony, a Sinckler nie może mówić w imieniu wszystkich. W sieci pojawiły się komentarze od innych czarnoskórych osób, dla których występ Szmajkowskiego jest problemem. I nie chodzi już wyłącznie o sam blackface, lecz także wykorzystanie tzw. n-word, czyli mającego niechlubną historię słowa "nigga" (ciekawa sprawa: wulgaryzmy zostały ocenzurowane, ale nikt nie wpadł na to, by chociaż podmienić n-word na inne słowo). Rzecz w tym, że Kendrick Lamar, słynie z polityczno-społecznych wersów, a w przeszłości dał już do zrozumienia pewnej fance, że wolałby, by białe osoby nie rapowały jego numerów z wykorzystaniem wspomnianego słowa.

Można się, rzecz jasna, kłócić. Można się zastanawiać, czy w takim razie powinniśmy ignorować wykonawców o innym kolorze skóry, skoro we własnej branży nie mamy prawie nikogo, kto wcieliłby się w nich bez malowania sobie twarzy. Można przekonywać, że kluczowe są intencje, a te z całą pewnością złe nie były. Dodać, że nie ma co przenosić amerykańskich problemów na nasz grunt, skoro nasza historia jest jednak zupełnie inna.

Z drugiej strony - można też dojść do wniosku, że ideą programu jest jak najwierniejsze odwzorowanie postaci poprzez barwę głosu, manieryzmy, ruchy sceniczne i zachowania, darując sobie w tym wypadku tak drobiazgowe przebieranki (zwłaszcza, że przesadny make up w tym programie i tak często wypada dość kuriozalnie). Dodać, że to program o olbrzymim zasięgu, a intencje mają mniejsze znaczenie, kiedy wiele czarnoskórych osób od lat powtarza, że blackface jest dla nich problemem. Przypomnieć sobie, że to zjawisko ma też swoją historię w Europie - zabieg wykorzystywano w teatrach głównie do portretowania postaci stereotypowych i negatywnych. No i wziąć pod uwagę historię n-word: Afroamerykanie zaczęli go używać, by "przejąć je" od rasistów, odebrać im wyłączność stosowania w formie rasistowskiej obelgi. W ten sposób atakowana grupa wydziera atakującym słowny oręż, by odebrać mu poniżający potencjał. Jednocześnie osoby z grupy, która historycznie wprowadziła je do języka ze złą intencją, teraz najzwyczajniej w świecie nie powinny go używać - tym bardziej, że wciąż dość częste jest stosowanie go w oryginalnym znaczeniu, a jeszcze całkiem niedawno było ono bardzo powszechne. Nie wspominając o wspomnianym wcześniej życzeniu samego twórcy utworu.

Ergo: czy biorąc pod uwagę powyższe nie byłoby właściwym po prostu odpuścić? Ot, tak ze zwykłej ludzkiej przyzwoitości? Polska telewizja niczego nie straci na rezygnacji z tego rodzaju problematycznych chwytów - może za wyjątkiem zażenowania, które często nimi wywołuje.