Wiedźmin: kolejność czytania książek. Chronologia tomów i sugestia samego autora

Sprawdziliśmy, jak należałoby poznawać opowieści o wiedźminie, gdybyśmy chcieli śledzić je chronologicznie. 

Kiedy Andrzej Sapkowski składał swoje opowiadania w dwa oddzielne tomy, to jasne było, że ich ustawieniem i konfiguracją rządzi pewien plan, a nad wszystkim unosi się większa opowieść. Rzecz jednak polega na tym, iż konkretne historie nie są uszeregowane w porządku chronologicznym, a kolejne opowiadania pokazują Geralta w trochę innym dla niego momencie. Dlatego postanowiliśmy zebrać wszystkie te historie i sprawdzić, jak plasują się na linii czasu. Co jednak ważne, lepiej nie przywiązywać się do poniższej listy, a traktować ją bardziej jako możliwy przewodnik i interpretację.

Sam Andrzej Sapkowski przekonuje bowiem, że najlepiej czytać wiedźmińskie książki zgodnie z kolejnością ich wydania. To znaczy:

A teraz rzućmy okiem na fabularną chronologię.

Przygotowując poniższą listę posiłkowałem się pracą fanów. Koniecznie zajrzyjcie tutaj.

Opowiadanie ukazało się w miesięczniku „Fantastyka” w 1988 roku. Co prawda nie dotyczy ono bezpośrednio wiedźmina Geralta, ale odbywa się w świecie przypominającym ten wiedźmiński. Później Sapkowski połączył jedną z bohaterek opowiadania z najsłynniejszym zabójcą potworów, czyniąc z niej jego matkę. Prawdopodobnie to opowiadanie przedstawia nam spotkanie rodziców Geralta.

Sapkowski przedstawia nam tu osiemnastoletniego wiedźmina-gołowąsa, który zderza swoje ideały z prawdziwym światem. Pamiętajcie, jak w „Głosie rozsądku 4” Biały Wilk wspominał swoje pierwsze dni na szlaku, gdy wyruszył z Wiedźmińskiego Siedliszcza? Ta powieść rozwija ten wątek - i mówi nam znacznie więcej m.in. o rzezi w Kaer Morhen, która istotnie przerzedziła przedstawicieli wiedźmińskiego fachu.

W tej historii Geralt poznaje Nivellena, dziwnego, chociaż inteligentnego stwora zamieszkującego stary dwór. Jest to jedna z tych historii, która jest zamkniętą całością i w niewielkim tylko stopniu odnosi się do reszty świata i innych przygód Białego Wilka.

To opowiadanie ma miejsce w Blaviken, to właśnie tam Geralt spotyka się z Renfri i magiem Stregoborem. O tym, iż jest to bardzo wczesne opowiadanie niech świadczy fakt, iż to właśnie finał tej historii sprawia, iż Geralt zaczyna być nazywany „Rzeźnikiem z Blaviken”.

To pierwsza wspólna przygoda Geralta i Jaskra. W poprzedzającym to opowiadanie „Głosie rozsądku 5” Jaskier przypomina „pierwszą wyprawę na kraniec świata”, mówi w rozmowie z Geraltem:

To w tym opowiadaniu pojawia się diaboł, dowiadujemy się co nieco o sytuacji innych ras, a wspomniane zostają również „nietopyrze”.

Kolejne już istotne dla głównej linii fabularnej opowiadanie, pokazuje ono pierwsze spotkanie Yennefer i Geralta, a w przygodach towarzyszy mu również wierny kompan Jaskier, który, co jasne, jak zwykle pakuje się w kłopoty. Zarówno „Ostatnie życzenie”, jak i „Kraniec świata” mają odbywać się w tym samym roku.

Tu sprawa nie jest tak jasna, bo ostatnia powieść (jeśli chodzi o datę wydania), zdaniem samego Sapkowskiego ma dziać się rok później niż dwa powyższe opowiadania, czyli „Ostatnie życzenie" i „Kraniec świata". Fani, rozkładający chronologię na czynniki pierwsze, są innego zdania – wskazuje to jasno, jak trudne jest uporządkowanie tego materiału. Akcja dzieje się w państwie Kerack, które znajduje się w pobliżu Brokilonu. To tu pojawia się Lytta Neyd, zwana Koral. Czarodziejka, którą Geralt wspomni w opowiadaniu „Coś więcej”, pod sam koniec tomu „Miecz przeznaczenia” - tam „Rzeźnik...” dowiaduje się, iż Koral zginęła w bitwie pod Sodden.

Jedno z najważniejszych opowiadań, bowiem to właśnie ono wprawi w ruch przeznaczenie, które już na zawsze zwiąże Geralta z losami rodziny królewskiej z Cintry. To właśnie tam poznajemy Pavettę, Calanthe i Jeża z Erenwaldu.

Chronologicznie pierwsze opowiadanie i historia, od której wszystko się zaczęło. To w nim Geralt pozna króla Foltesta i powalczy ze strzygą.

Opowiadanie podzielone na części, aby połączyć jedną historią wszystkie inne zawarte w tomie „Ostatnie życzenie”. Co ważne, wiedźmin Geralt przebywa u Nenneke po walce ze strzygą (opowiadanie „Wiedźmin”).

To kolejna przygoda Geralta i Jaskra. Jest o tyle ważna, że przy okazji spotkania ze smokiem, Geralt napotka na swojej drodze Yennefer, a także pojawiającego się później Yarpena Zigrina.

Opowiadania zawarte w „Mieczu przeznaczenia” jasno sugerują, że tu mamy do czynienia z wydarzeniami znacznie późniejszymi niż te z tomu „Ostatnie życzenie”. Chociaż związek Geralta i Yennefer nie jest przesadnie trwały, to tutaj zdecydowanie widać jego dynamikę. W „Okruchu lodu” poznajmy czarodzieja Istredda, który co prawda nie wraca już później, ale jego figura jasno pokazuje, jak wielkie uczucie łączy zabójcę potworów i czarodziejkę.

Przygoda Geralta i Jaskra w Novigradzie to opowieść komediowa, która znowu nie łączy się przesadnie z innymi historiami. Ważny tu jest temat, bo spotkanie z dopplerem i bankierem Vivaldim to tylko przyczynek, aby pokazać: ważne dla fabuły miasto, napięcia rasowe i pewne aspekty religii tego świata.

Kolejna z opowieści, która może funkcjonować trochę na uboczu całej fabuły. Geralt musi rozwiązać kilka problemów, a jednym z nich jest śmierć kilku rybaków. Wśród postaci pojawia się również przyjaciółka Jaskra Essi Daven „Oczko”, a w tle jest cały czas romans z Yennefer.

Kluczowe opowiadanie, które w kontynuuje wątki „Kwestii ceny”. Jest ono o tyle ważne, że jest jasno umiejscowione na osi czasu, a nam pokazuje bohatera niemal kompletnego, prawie przygotowanego do zmierzenia się ze swoim przeznaczeniem.

Ta historia wrzuca nas prosto w wielką politykę i nie ulega wątpliwości, że jest to ostatnie z opowiadań, również chronologicznie. Umiejscowione jest ono już po upadku Cintry i po bitwie pod Sodden. Kończy się tu także etap rozważań wiedźmina ze skrupułami na temat przeznaczenia.

Tu sprawa jest prosta, bo chronologia nie jest zaburzona. Na 5 tomów sagi składają się:

Ze względów estetycznych musiałem złamać trochę logikę tego zestawienia. „Wojna Krwi: Wiedźmińskie Opowieści" rozgrywa się bowiem w trakcie trwania sagi. Opowiada o działaniach wojennych m.in. Lyrii z Nilfgaardem. Główną bohaterką jest królowa Meve. A kiedy dokładnie dzieje się akcja? Jedna ze scen to historia żywcem przeniesiona z książki, konkretnie z 3. tomu sagi „Chrztu ognia". To właśnie wtedy Geralt i jego wesoła kompania zostali mimowolnie bohaterami bitwy na moście.

Wydana w 2007 roku gra rozgrywa się co prawda po wydarzeniach z sagi, ale bardzo niewiele tutaj bezpośrednich nawiązań czy kontynuacji losów znanych bohaterów. Można powiedzieć, że fabuła raczej rymuje się z książkami o Geralcie, niż bezpośrednio je rozwija.

Zupełnie inaczej jest z kontynuacją wydaną w 2011 roku. Tam fabuła rusza z kopyta, wracają dawni bohaterowie, a na część z nich mamy znaczący wpływ. Widać również, że twórcy zaczęli układać świat po swojej myśli, usuwając z pierwszego planu wiele postaci (zwłaszcza tych związanych z polityką), które pełniły ważne funkcje w książkach Sapkowskiego.

Wydana niedawno gra fabularna rozgrywa się niedługo przed fabułą „Wiedźmina 3: Dziki Gon". I chociaż sam podręcznik nie posuwa wydarzeń do przodu, jest to idealne miejsce, aby wypełnić ten świat własnymi przygodami.

Podobnie jak w przypadku „Zabójców królów" tu też zmiany w świecie są zauważalne, a także zmienia się wiele, jeśli chodzi o polityczny układ sił. Nie ma tu może tak wielkiej skali zmian, jak w zakończeniu poprzedniej części gry, ale działania Geralta i Ciri bywają istotne dla świata.

Opowiadanie, które kończy historię wiedźmina Geralta i części jego druhów. Nie należy ono jednak do wiedźmińskiej sagi, bo sam Sapkowski określił je jako żart i dowcip.

Podobnie można traktować niekanoniczny zbiór opowiadań „Szpony i kły". Niektóre historie mają miejsce w trakcie trwania innych opowiadań, kolejne znowu pokazują świat lata po tym, jak Geralt mierzył się ze swoim arcywrogiem. Znać warto, umiejscawiać na linii czasu - niekoniecznie.

Czytaj więcej o wiedźminie w Spider's Web: