Z Milczenia owiec wycięto genialną scenę. Drastycznie zmieniała wizerunek Lectera

Interpretacja Hopkinsa w „Milczeniu owiec” mogła przybrać istotnie inny kształt, gdyby reżyser Jonathan Demme nie zdecydował się usunąć z filmu jednej sceny. Ukazywała ona emocjonalny moment między Lecterem a agentką FBI Clarice Starling (Jodie Foster). W finalnej wersji filmu Lecter jawi się jako zagadkowy manipulator, który drwi i igra z Clarice, udzielając jej jednak niezbędnych wskazówek na temat seryjnego mordercy: Buffalo Billa.

W relacji z młodą agentką pokazuje też bardziej ludzkie, intrygujące oblicze - widzimy je czasem w subtelnych gestach, w napięciu, jakie rodzi się między postaciami. Dlatego też bohaterka czuje do niego odrazę, ale i - wbrew rozsądkowi - fascynację na granicy strachu i podziwu. Choć odczuwa lęk, poddaje się jego psychologicznym grom, wiedząc, że tylko Lecter może pomóc jej złapać mordercę. I tak pojawia się między nimi nić porozumienia. Mimo nieuchronnej manipulacji, mimo sadystycznych gierek, umie wyłuskać z jego enigmatycznych wskazówek prawdę, co prowadzi do finałowego, budzącego grozę starcia z Buffalo Billem.

Jednak w usuniętej scenie, w której Lecter mówi Clarice wprost, jak złapać mordercę, postać Lectera zyskuje inny wymiar - staje się bardziej tragiczna i, paradoksalnie, budzi współczucie.

Lecter to - przede wszystkim - osoba niepokojąca. Miks zła i wyrafinowania, brutalności i subtelności. Z jednej strony brutalnie krzywdzi strażnika, z drugiej - tworzy hipnotyzujące, pełne melancholii szkice węglem. Człowiek zagadka. Zarówno on, jak i jego relacja z Clarice opiera się na paradoksach: łączy ich przecież intelektualne napięcie, ale i bardziej podskórne, nieuchwytne porozumienie, wynikające z bolesnych doświadczeń z przeszłości. Demme wraz z Hopkinsem zadbali o to, by Lecter nigdy nie był ani zbyt ludzki, ani zbyt odczłowieczony. Finał filmu raz jeszcze przypomina nam, że choć Hannibal pomaga Clarice w rozwiązaniu zagadki, nie przestaje być potworem.

Gdyby jednak twórca pozostawił w filmie usuniętą scenę, w której Lecter - płacząc! - udziela Clarice kluczowych wskazówek, wydźwięk zakończenia byłby zupełnie inny. W tej sekwencji, rozgrywającej się w więziennej celi, Lecter zaczyna mówić - najpierw jest odwrócony od kamery tyłem, wreszcie jednak - powoli - odwraca się. Ma łzy w oczach. I ujawnia prawdę:

To niemal dwuminutowe ujęcie, stopniowo zacieśniające perspektywę na twarz Lectera, jest też zaakcentowane w niezwykły sposób - delikatny, ciepły blask pada na jego oblicze, gdy wypowiada powyższe słowa. W ten sposób reżyser podkreślił emocjonalne napięcie sceny. Hopkins zagrał tę sekwencję z taką intensywnością, że Demme po zakończeniu ujęcia nie mógł powstrzymać zachwytu: „To było super-super-duper... [świetne].”

A jednak - pomimo niepodlegającej wątpliwościom sile tej sekwencji - jej wycięcie było słuszną decyzją. Gdyby pozostała w filmie, Lecter stałby się postacią zbyt ludzką, zbyt tragiczną, a przy okazji... mniej interesującą. Poza tym „Milczenie owiec” to nie opowieść o nim: to historia Clarice. I to właśnie jej przeszłość i dążenie do sprawiedliwości powinny budzić w widzu najwięcej empatii.

Czytaj więcej o thrillerach w Spider's Web: