Polska po raz kolejny pojawiła się w komiksach wydawnictwa Marvel. X-Meni odwiedzili nasz kraj, ale nie była to bynajmniej wizyta turystyczna. Wszystko ze względu na prezydenta, który podpisuje kontrowersyjne ustawy oraz narastającą niechęć przeciwko mniejszościom. W tym fikcyjnym przypadku - mutantów.
Deadpool słusznie zauważył, że X-Meni to przebrzmiała metafora rasizmu. Wątki prześladowania mniejszości są wpisane w myśl przewodnią tej grupy od samego początku. A choć od ich debiutu na łamach komiksu minęło już pół wieku, to kolejni artyści nadal chwytają się podobnych, a jak się okazuje niestety nadal aktualnych, motywów.
Czego szukali X-Meni w Polsce?
W najnowszym zeszycie serii X-Men Red, która trafił do sprzedaży wczoraj, nasz kraj pojawił się kilka razy i to w różnych kontekstach. Niestety nie sposób się cieszyć z tego, że zostaliśmy dostrzeżeni przez amerykańskie wydawnictwo. Nasz naród i rząd przedstawiono przede wszystkim w bardzo negatywnym świetle.
Czytelnicy w X-Men Red #5 przenoszą się do Warszawy, prosto do pałacu prezydenckiego. Cassandra, przeciwniczka bohaterów z tej serii, wpływa na prezydenta i nakłania go do podpisania kontrowersyjnej ustawy. Przekonuje go, że robi coś dobrego dla swoich rodaków, którzy dzięki temu będą bezpieczniejsi.
Polski prezydent w X-Men Red #5 podpisał ustawę, która zakłada internowanie mutantów.
Co prawda prezydent na rysunku nie przypomina pełniącego ten urząd Andrzeja Dudy, ale ta postać w amerykańskim komiksie… wyciąga długopis na czyjeś polecenie. Nie sądzę, by to był przypadek - zwłaszcza w kontekście innych kadrów, jakie w X-Men Red #5 się znalazły.
Wedle komiksu podobne nastroje społeczne, czyli strach przed mniejszościami, są również udziałem Węgier i Czech, ale to na naszym kraju skupiła się akcja komiksu. To w Polsce podpisano kontrowersyjną ustawę, która nakazywała policji pojmać wszystkich mutantów.
Mutanci postanowili uciekać w stronę Morza Bałtyckiego.
Doprowadziło do eskalacji konfliktu pomiędzy polskimi żołnierzami, a przebywającymi w naszym kraju z powodu nowego prawa X-Menami. Bohaterowie serii pojawili się tu, by zapewnić prześladowanym mutantom azyl. Z morza wyszedł nawet władający wodami Namor, który ostrzegł Polaków, że jeśli konflikt się zaogni, to spotkają nas poważne konsekwencje ekonomiczne.
Niewiele brakowało, a cała sytuacja zakończyłaby się rozlewem krwi i wybuchem wojny. Wskrzeszona niedawno Jean Grey wpłynęła jednak na umysły polskich żołnierzy. Nie zrobiła z nich na szczęście marionetek, a jedynie pokazała im punkt widzenia drugiej strony. Wytłumaczyła, że ich rozkazy są „złe”, a żaden przywódca nie powinien odwracać się od swoich ludzi.
Nie zmieniło to jednak ani nastrojów w społeczeństwie, ani obowiązującego prawa.
Wedle ustawy podpisanej przez prezydenta mniejszości są zagrożeniem dla kraju. X-Meni objęli polskich mutantów opieką z nadzieją, że „szaleństwo trapiące nasze państwo kiedyś się skończy”. Jednak przynajmniej kilku żołnierzy przejrzało na oczy i postąpili słusznie, wbrew „bigoteryjnej narracji rządu”.
Przyznam, że czytając ten komiks, posępiałem. Owszem, przedstawia on fikcyjne wydarzenia, a prezydent nie podpisał tej ustawy sam, tylko za namową kogoś z zewnątrz w wyniku manipulacji. Wcale to jednak mnie nie uspokaja, bo X-Men Red #5 stawia sprawę jasno:
- polski prezydent jest podatny na zewnętrzne wpływy;
- polscy politycy są gotowi przygotować taką haniebną ustawę;
- polscy żołnierze uwierzyli w narrację, że mniejszości są zagrożeniem;
- mieszkańcy Polski przynajmniej w widocznej części zgadzają się z takim rozumowaniem.
To smutne, że chociaż niepokojące zmiany społeczne, które cofają nas cywilizacyjnie widać - wedle komiksu - w kilku różnych państwach, to właśnie nasz kraj został wybrany jako arena działań bohaterskich X-Menów, którzy sprzeciwiają się ksenofobicznym zapędom lokalnej władzy i ludności.
To zresztą nie pierwszy raz, gdy Marvel osadza akcję swoich dzieł w Polsce.
Wiele komiksów tego wydawnictwa przedstawiało akcję na terenie Polski w różnych okresach historycznych. Warto wspomnieć takie zeszyty jak Havok and Wolverine Meltdown #4 z 1989 roku, Wolverine #32 z 2005 roku, Kapitan Ameryka #50 z 2009 roku.
Polska pojawiała się też w filmach z serii X-Men. Z naszego kraju pochodzi mający żydowskie korzenie Magneto. Podczas II wojny światowej po raz pierwszy widać było manifestację jego mocy, jaką jest panowanie nad magnetyzmem. Magneto wrócił zresztą do polskiego Prószkowa w X-Men: Apocalypse.