Arcymistrzyni szachów pozywa Netfliksa. Twierdzi, że została poniżona w „Gambicie królowej”
Gambit królowej” pokazuje fikcyjną historię Beth Harmon, ale w serialu pojawia się nazwisko prawdziwej arcymistrzyni szachowej. Nona Gaprindashvili poczuła się urażona tym, w jakim kontekście zostało użyte i pozywa producenta. Netflix nie zamierza się poddać bez walki.
„Gambit królowej” to jeden z największych hitów Netfliksa. Adaptacja mało znanej powieści z 1983 roku w miesiąc od premiery została włączona w 62 mln domów. Beth Harmon (w tej roli wspaniał Anya Taylor-Joy) jest utalentowaną szachistką, która kładzie na łopatki niepokonanych mistrzów – w tym Rosjanina Borgova, granego przez Marcina Dorocińskiego.
W finałowym odcinku, którego akcja dzieje się w Moskwie, spiker opisuje Harmon, że „jej jedyną niezwykłą cechą jest płeć, ale nawet to nie jest unikatowe w Rosji”. Następnie dodał, że „jest jeszcze Nona Gaprindashvili, ale ona nigdy nie stawiała czoła mężczyznom”. Okazuje się, że to nieprawda.
Netflix został pozwany za umniejszanie roli prawdziwej arcymistrzyni w świecie szachów.
„New York Times” opisuje 25-stronicowy pozew, który w Los Angeles złożyła Gruzinka Nona Gaprindashvili niemal rok od premiery serialu. Ta miała miejsce 23 października 2020 roku. Szachistka ma obecnie 80-lat i domaga się milionów dolarów zadośćuczynienia (nie jest podana kwota) za „dewastujący fałsz, który podważa i degraduje jej osiągnięcia przed wielomilionową widownią”.
Gaprindashvili chce też, by fragment z tym, że nigdy nie grała z mężczyznami, został wycięty. Dodaje, że został zmieniony w stosunku do książki, gdzie jest wymieniona jako była rywalka arcymistrzów, z którymi mierzy się Beth Harmon.
Nona Gaprindashvili była pierwszą kobietą, która została arcymistrzem szachowym.
Nona Gaprindashvili zaczełą grać profesjonalnie w szachy jako 13-latka, była pięciokrotną mistrzynią ZSRR i pierwszą kobietą, która w 1978 roku została arcymistrzem (dwa lata wcześniej została arcymistrzynią). Jej sukcesy spowodowały gwałtowny wzrost popularności szachów wśród kobiet, z powodzeniem rywalizowała też z mężczyznami. W 1968 pojawił się nawet nagłówek w NYT mówiący: „Szachistka Gaprindaszwili pokonała siedmiu mężczyzn w turnieju”.
Gruzińska arcymistrzyni przyznaje, że przez długi czas walczyła o swoją pozycję i równe traktowanie w szachowym świecie zdominowany mężczyzn w latach 60. – w tym samym okresie, co serialowa Beth Harmon.
Tymczasem Netflix miał „pokazywać fikcyjną bohaterkę, która przecierała szlak innym kobietom, kiedy ja zrobiłam to już wcześniej i inspirowałam całe pokolenia. To ironiczne”. Wzmiankę o niej nazywa „kłamstwem” i „poniżeniem”.
Netflix twierdzi, że szanuje Gaprindashvili, ale jej pozew oraz żądania są bezpodstawne i będzie tego stanowczo bronić w sądzie.