Najlepsze filmy 2023 roku. Nie było łatwo je wybrać

Filmowo był to bardzo mocny rok. Kinowe repertuary mieniły się wszelkimi możliwymi barwami. Podobnie zresztą jak oferta platform streamingowych i VOD. Dzięki temu właśnie lista najlepszych tytułów 2023 roku mogła być tak różnorodna. Składa się więc w równej mierze z blockbusterów, jak produkcji skromniejszych, bardziej artystycznych. Zresztą granica między arthouse'em a gatunkiem wielokrotnie się w minionych miesiącach zacierała.

Spis treści:

Na poniższej liście najlepszych filmów 2023 roku znalazły się jedynie tytuły, które trafiły w Polsce do regularnej dystrybucji - kinowej lub streamingowej. Z jednym tylko wyjątkiem...

Ten wyjątek okazuje się tak mocny, że nie ma wyjścia - to właśnie on musi królować na liście najlepszych filmów 2023 roku. "Strefę interesów" można było jakiś czas temu zobaczyć w naszym kraju na pokazach przedpremierowych. Jeśli jej wtedy nie złapaliście, będziecie mogli nadrobić zaległości już w marcu. A na pewno warto, bo to nowy tytuł sygnowany nazwiskiem Jonathana Glazera ("Sexy Beast", "Narodziny", "Pod skórą"). Kontynuując swoją kubrickowską podróż przez gatunki, reżyser bierze tym razem na kanwę kino wojenne. Z tym że wojny tutaj nie uświadczymy. To historia komendanta Auschwitz-Birkenau, który w czasie holokaustu żyje wraz z rodziną, jakby nic takiego się nie działo. O trwającym ludobójstwie przypominają tylko krzyki ofiar dobiegające z obozu, znajdującego się w bliskim sąsiedztwie domu głównych bohaterów. Ciarki po seansie mam do dzisiaj.

2023 rok był czasem powrotu wielkich mistrzów kina. Najlepiej z nich wypada "Czas krwawego księżyca", czyli nowy film Martina Scorsesego. Reżyser bawi się tym razem formułą westernu, wywracając ją na nice. Rdzenni Amerykanie są tu tymi dobrymi - nie napadają na wozy, nikogo nie porywają, tylko próbują normalnie żyć na swoim skrawku ziemi. Problem w tym, że znajduje się w nim złoże ropy naftowej. Dochodzi więc do morderstw, które wyjaśnić ma tyle co powstałe FBI. Ten film łączy w sobie jeszcze elementy kina gangsterskiego, melodramatu i kryminału. Razem składają się w bolesny wyrzut sumienia białych ludzi.

To był też rok filmów o bombie atomowej, które wspaniale ze sobą współgrały. "Godzilla Minus One" okazuje się bowiem rewersem "Oppenheimera". O ile Christopher Nolan pokazuje nam perspektywę Amerykanów (sprawców ataku atomowego), o tyle produkcja z Królem Potworów obnaża punkt widzenia Japończyków (ofiar ataku atomowego). Chociaż tytułowemu kaiju zaraz stuknie 70 lat, może się tutaj pochwalić werwę młodzieniaszka. Twórcy postanowili bowiem wrócić do korzeni popkulturowej ikony, ponownie czyniąc z niej metaforę lęków przed bronią masowej zagłady. Dawno, naprawdę dawno, Godzilla tak pięknie nie ryczała.

Więcej o "Godzilli Minus One" poczytasz na Spider's Web:

Teasowany chwilę wcześniej "Oppenheimer" też musiał znaleźć się na tej liście. To w końcu monumentalna opowieść o ojcu bomby atomowej, którą ogląda się ze skraju kinowego fotela. Dziwne. Przecież mamy w tym wypadku do czynienia z opowieścią opartą na dialogach. Christopher Nolan swój artystyczny pazur jak zwykle ubarwia tu jednak blockbusterowym charakterem. Nic więc dziwnego, że jego epicka produkcja zarobiła na całym świecie niemal miliard dolarów.

Gdy się mówi A, trzeba też powiedzieć B. Jak "Barbie" oczywiście. Film wszedł na wielkie ekrany tego samego dnia co "Oppenheimer". Dostaliśmy więc emocjonujący popkulturowy pojedynek, który został ochrzczony mianem "Barbenheimer". Jednoznacznego zwycięzcy jednak nie było, bo - podobnie jak Christopher Nolan - Greta Gerwig pokazuje tu swój autorski pazur. To wręcz hollywoodzki koń trojański - myślący blockbuster. Jest nie tylko Kenough, ale wręcz Kengreat.

Innego kina superbohaterskiego w tym zestawieniu nie będzie. Chociaż dostaliśmy go całkiem sporo, to właśnie "Spider-Man: Poprzez multiwersum" pozamiatał całą konkurencję. Dostajemy tu bowiem szaloną i bardzo pomysłową opowieść, której twórcy bawią się utartymi tropami filmów superhero. Wszystko ubarwiają dodatkowo charakterną animacją.

Cześć David, brakowało nam ciebie. David Fincher powraca w "Zabójcy" to swojego ulubionego gatunku - thrillera. Tym razem jednak ubarwionego elementami kina akcji. Nie spodziewajcie się jednak dynamicznej fabuły i wybuchów w każdej scenie. Reżyser wywraca tu blockbusterową logikę na lewą stronę. Robi to w mistrzowski sposób, przez co produkcję ogląda się z zapartym tchem.

A "John Wick 4" to już naparzanka na pełnej... ekhm, sami wiecie czym. Ten film to czysty szpan - w kwestii reżyserskiej inscenizacji i choreografii walk. Wow! Wow! Wow! Dzieje się tu wszystko. Nie popadam w niepotrzebną przesadę, bo przecież tempo wgniata w fotel, a jak główny bohater chwyta za broń albo siada za kierownicę, trzeba zbierać szczękę z podłogi.

Więcej o "Johnie Wicku" poczytasz na Spider's Web:

Jak jest z tym cancel culture? Reżyser Todd Field jest za, a nawet przeciw. "Tar" okazuje się bowiem filmem lubującym się w niuansach. Dlatego ta historia tytułowej dyrygentki okazuje się porywająca. To produkcja trudna i wymagająca. Ba! Twórcy wystawiają naszą cierpliwość i przyzwyczajenia odbiorcze na ciężką próbę, ale podjęcie jej staje się jednym z najbardziej satysfakcjonujących doświadczeń tego roku.

Ok, w głównej roli występuje tu Alexander Skarsgard, ale całe show kradnie Mia Goth. Podobnie jak po "Pearl" będziecie się jej później bać. Reżyser Brandon Cronenberg spuszcza ją ze smyczy, przez co ma okazję w pełni popisać się swoim talentem. Scenariusz daje jej zresztą wiele ku temu okazji. To bowiem horror najwyższych lotów - niejednoznaczny i oniryczny. Potrafi zszokować, wystraszyć i - przede wszystkim - uwieść widza.