Włączają kamerę i idą spać albo wskakują do wanny. Tłumy to oglądają. Co się stało z Twitchem?

Nigdy już nie powiem złego słowa o sztuce współczesnej, a może nawet zacznę ją bardziej doceniać. Początkowo kompletnie niezrozumiała przez takich laików jak ja, ostatecznie okazuje się profetyczna. Weźmy za przykład „Sen” Andy'ego Warhola. Słynny artysta nagrał w 1963 roku swojego przyjaciela, który po prostu spał. Film początkowo trwał aż osiem godzin, ale został skrócony do pięciu. I nadal nie da się oglądać i jest trochę creepy, ale z perspektywy czasu można dostrzec w nim artystyczny szósty zmysł.

Teraz przenieśmy się do roku 2021 i spójrzmy na statystyki Twitcha podsumowane przez blog StreamElements. Pandemia pomogła serwisowi, bo ludzie mają nadmiar wolnego czasu. I tak, w marcu, podobnie jak w styczniu tego roku (ale ciut więcej), użytkownicy Twitcha obejrzeli ponad 2 miliardy godzin streamów. To nowy rekord.

Dominującą kategorią okazało się „Just Chatting” (skupiająca się na pogaduchach z widzami, ale nie tylko, o czym za chwilę). Dopiero na drugim miejscu były transmisje z „GTA V”, a na trzecim z „League of Legends”. Jednak najciekawsza statystyka dotyczy właśnie wspomnianego we wstępie spania.

Możesz mieć bowiem nadludzkiego skilla w „Counter Strike'a”, ale i tak część widzów będzie wolało oglądać, jak ktoś nie robi dosłownie nic. Liderem w tym rankingu został Amerykanin Ludwig „ludwig” Ahgren.

Ludwig padł na pomysł, by przedłużać swojego streama za każdym razem, gdy ktoś wpłaci darowiznę (czyli tzw. donejta) lub go zasubskrybuje. Nieustępliwi internauci ruszyli do akcji, a jego kanał szybko zmienił się w „Big Brothera”. Na niespełna 31 dni. Pobił przy okazji rekord subów należący do streamera o ksywie Ninja. Zaczynał od 30 tys. subskrybentów na transmisji, a skończył z ponad 283 tysiącami. Co ważne, obiecał wpłacić 5 dolarów za każdego suba na cele charytatywne.

Ludwig, ze względu na zasady „subathonu”, był „zmuszony” do transmitowania ponad 80 godzin spania. Jednak podobnych streamów na Twitchu jest więcej i pewnie będzie ich przybywać. Ludzie lubią czuć kontrolę, a twórcy nie pogardzą dodatkowym groszem i subami.

„W dużej mierze streamy ze spaniem polegają na budzeniu streamera donejtami, więc to sytuacja win-win, bo widzowie mają ubaw, a streamer pieniądze. I słabo przespaną noc, ale przynajmniej hajs się zgadza” — powiedział mi Damian „Nervarien” Ziaja, wieloletni, zawodowy e-sportowiec i popularny streamer „League of Legends” współpracujący z agencją gamingową Fantasyexpo.

Zapytałem też Michała Perkowskiego, redaktora naczelny portalu ESPORT NOW, dlaczego jego zdaniem gracze transmitują swoje drzemki, a internauci chcą to oglądać. Od razu mnie poprawił, że postawiłem „błędną tezę”. „Twitch skupia wokół siebie głównie graczy i jest silnie skoncentrowany na środowisku gamingowym, z którego oczywiście się wywodzi. Jednakże zakres treści transmitowanych na platformie już dawno wyrwał się z „okowów” gier komputerowych i na Twitchu można znaleźć muzyków, kucharzy, podróżników, artystów, nauczycieli i wielu, wielu innych” — zauważył.

Jednak nie cały Twitch przełączył się w tryb snu. Mistrzyni T-Mobile Ligi Akademickiej w 2018 roku i streamerka Katarzyna „Kasix” Paciorek przyznaje, że takie transmisje są faktycznie dziwne i nigdy by się nie zdecydowała na umieszczenie takich treści u siebie na Twitchu. Nie będzie jednak tego krytykowała. „Nie jestem zwolenniczką tego typu contentu, ale potrafię go zaakceptować np. podczas długich kilkudziesięcio-godzinowych transmisji, gdzie streamer przez cały dzień albo i dłużej dzieli się swoim życiem z widzami” — przyznała.

Twitch od początku walczy o zachowanie pewnego poziomu i tematyki prezentowanych treści. Niejednokrotnie słyszeliśmy o masowym banowaniu streamerów – przede wszystkim związanym z pokazywaniem nagości. Ileż to razy widziałem posty lub artykuły o tym, że kiepskie graczki mają rzesze widzów, bo występują w roznegliżowanych wdziankach. Regulamin Twitcha dotyczący treści erotycznych stale się rozszerza i obecnie liczy już dobre kilka stron maszynopisu.

Najbardziej oczywiste przykłady erotyki i pornografii są od początku banowane. Jednak dopiero z czasem, po wielu kontrowersjach (odbiorcami są w dużej mierze nieletni), wprowadzono zapis mówiący o tym, że biust streamerki nie może stanowić głównej atrakcji w czasie transmisji. Zakazana jest więc „zawartość lub widok z kamery skupiające się na piersiach, pośladkach lub okolicach miednicy, włącznie z pozami celowo eksponującymi te części ciała”.

Jednak nie ma takiego zakazu, które nie można by ominąć. W regulaminie mamy pewne wyjątki. Jeden z nich został wykorzystany w dość pomysłowy sposób. Dlaczego można dostać bana za pełen strój, ale z niewielkim dekoltem, ale już skąpe bikini nie? Diabeł tkwi w szczegółach.

Jak to w sztuce współczesnej bywa, liczy się przede wszystkim kontekst. Jeżeli jesteśmy w pływalni, to zwykle mamy na sobie adekwatny strój – w tym wypadku kąpielowy. Prowadząc taką transmisję nie łamiemy zasad, bo w takich miejscach nawet skąpe bikini nikogo nie gorszy. I tu dochodzimy do meritum. Sprytne streamerki (a od niedawna i parodiujący je streamerzy) ustawiają sobie laptopa przy zwykłym lub dmuchanym basenie, czy innym jacuzzi i w ten sposób „hakują” Twitcha.

I nie trzeba jakoś głęboko szukać takich streamów. Wystarczy wejść w najpopularniejszą kategorię na Twitchu – wspomniane wcześniej „Just Chatting”. Już się nie dziwię, czemu jest na pierwszym miejscu. Kiedy pisałem artykuł, wszedłem na stronę główną, a tam streamerka IndieFoxx siedziała na wielkim dmuchanym hot-dogu w baseniku i zbierała donejty.

Za uzyskanie odpowiedniej kwoty miała zmienić strój. Na nieszczęście wpłacających zrobiła to jednak poza kamerką. Jak się okazuje robi to codziennie od tygodni i już ma swoje naśladowczynie.

Z kolei popisy dziewczyn ze zdjęcia głównego artykułu, które miały robić kanał ASMR, ale wyginają się w wannie, przypominały mi raczej stary telewizyjny seks-telefon z lat 90. lub po prostu Showup.tv w wersji light. I zupełnie mi to nie przeszkadza, bo ani nie jestem emocjonalnie związany z Twitchem, ani też nie będę krytykował streamerek, które znalazły sobie niszę i naginając regulamin, zarabiają na swoim performensie. A ich widzowie przepuszczają przecież własne pieniądze.

Byłoby pewnie trochę inaczej, gdybym miał dzieci zajarane giercowaniem (Twitch teoretycznie jest dla osób 13+), ale powiedzmy sobie szczerze – dostęp do prawdziwego porno nie jest w dzisiejszych czasach żadnym wyzwaniem.

Co jednak z osobami ze sceny gamingowej? Wracam do moich rozmówców, dla których Twitch jest narzędziem pracy. Kasix zwróciła uwagę na to, że to raczej jednorazowa i ograniczona okazja do szybkiego wzbogacenia się (i pewnie niebawem serwis ukróci i te praktyki). Firmy na tej platformie nie zaglądają do basenów, ale sponsorują typowych graczy.

Tym razem naczelny ESPORT NOW podzielił moje zdanie. „Sądzę, że tzw. streamy z basenu same w sobie nie są złe. Popyt rodzi podaż, a na Twitchu przecież można oznaczyć transmisję jako "+18", na co decydują się nawet zwykli twórcy. Według mnie problem leży gdzie indziej i wynika on z hipokryzji platformy” — zaznaczył Michał Perkowski. I dostrzega w tym drugie dno.

Nervarien ma podobne podejście. „Dla streamerek należy się wielki szacunek za to, że robią kasę w taki sposób, a ludziom, co to oglądają trochę współczuję. Twitch ma ciężki orzech do zgryzienia, bo patrząc na regulamin, to co robią streamerki, jest legalne. Czekam teraz na ruch serwisu, bo jeśli nic z tym nie zrobią, to niezła żenada” — stwierdził.

Moda ma to do siebie, że w końcu przemija, a wolny rynek potrafi się sam regulować. Nowe trendy są zastępowane przez inne zjawiska. Mi rzuciły się w oczy streamy fitness, które demonstrują ćwiczenia przy dość dwuznacznych ujęciach kamery (no i weź się tu przyczep do nietypowej promocji zdrowia), ale może tylko ze mną jest coś nie tak i wszystko kojarzy mi się z jednym.

Jednak, czy Twitch zmierza w złym kierunku i za chwilę użytkowników czeka np. wysyp patostreamów, które zawstydzą nawet Kamerzystę? Tego nikt nie jest w stanie przewidzieć. Są jednak pozytywne nowinki. Jedna z nich została wywołana ultrapopularnym serialem Netflixa „Gambit królowej”. Chodzi oczywiście o streamowanie gry w szachy (podobny trend jest też nawet na TikToku).

Kasix zwraca uwagę na duży wzrost zainteresowania kategorią IRL, czyli pokazywaniem życia takim, jakie ono jest. „Poza wspomnianymi wcześniej transmisjami z łóżka czy basenu, możemy oglądać msze święte, mecze piłkarskie, gotowanie czy zwiedzanie. Wydaje mi się, że w tym kierunku będzie ewoluowała platforma, a co będziemy na niej oglądać zależy tak naprawdę od kreatywności twórców i oczekiwań widzów” — podsumowała na koniec.