Może i bywają głupie, ale zawsze są widowiskowe. Wybieramy najlepsze filmy katastroficzne

Przykładów filmów katastroficznych można się doszukiwać już w samych początkach istnienia kina. Z czasem formuła ewoluowała, aby w latach 70. regularnie podbijać serca widzów. Jak każda konwencja, w końcu się jednak wyczerpała i po jakimś czasie wróciła w odświeżonej wersji. Nigdy nie zmieniło się jednak to, że przedstawia człowieka w obliczu zagrożenia.

Płonące wieżowce, statki płynące wprost na górę lodową, klimatyczne apokalipsy, asteroida lecąca w kierunku Ziemi, Księżyc na kursie kolizyjnym z naszą planetą - na takich atrakcjach opierają się filmy katastroficzne. Dlatego tak jak w mało którym innym gatunku ich kształt od zawsze determinowały technologiczne możliwości kina.

Filmy katastroficzne od swojego zarania charakteryzują się widowiskowością. Dzisiaj standardem są wysokie budżety, zapewniające zapierające dech w piersiach efekty specjalne. Dlatego nawet jeśli oglądamy je z przymrużeniem oczu, wciąż mogą dostarczać mnóstwa emocji... a jeśli na tym polu zawodzą, to przynajmniej się nie da się na nich nudzić.

Klasyk nad klasykami. Obok "Trzęsienia ziemi" i "Portu lotniczego ‘75" to właśnie "Płonący wieżowiec" jest jednym z filmów katastroficznych, które wyszły w 1974 roku i sprawiły, że Hollywood zaczęło tak chętnie eksploatować formułę gatunku. Produkcja nie tylko okazała się sukcesem kasowym, ale też zdobyła osiem nominacji do Oscara, zamieniając je w trzy statuetki (za montaż, zdjęcia i piosenkę). Zasłużenie, bo do dzisiaj ogląda się ją z zapartym tchem.

Film dostępny na iTunes.

Jak James Cameron zrobi film, to klękajcie narody. "Titanic" bez wątpienia jest jednym z największych dzieł uznanego reżysera. 11 Oscarów (z 14 nominacji!) mówi samo za siebie. Dla takich produkcji powstało Hollywood. Tu jest wszystko - od romantycznych uniesień, poprzez humor i intrygę kryminalną, aż po widowiskowość, zostawiającą widza z rozdziawioną szczęką. W dodatku cała akcja rozgrywa się w rytm My Heart Will Go On Celine Dion. Czego chcieć więcej?

Film dostępny na Chili i iTunes.

W latach 90. - jakoś tak po dekadzie przerwy - filmy katastroficzne wróciły do łask. Oczywiście, w odświeżonej i typowo najntisowej formie. "Twister" jest tego świetnym przykładem. Nie spodziewajcie się tu głębokiej, czy odkrywczej fabuły. To opowieść o łowcach burz, którym przyjdzie zmierzyć się z ogromnym tornadem. I - jakżeby inaczej - wzajemnymi uczuciami. Jest widowiskowo, zabawnie i nawet wzruszająco.

Film dostępny na iTunes.

Roland Emmerich ostro zapracował sobie na tytuł "mistrza katastrof" (i żeby pojawić się w tym zestawieniu więcej niż raz, ale nie uprzedzajmy faktów). W końcu w jego filmach jak nie obcy atakują Ziemię ("Dzień niepodległości"), a wielki jaszczur nie niszczy całych miast ("Godzilla"), to dochodzi do klimatycznej apokalipsy. Tak właśnie dzieje się w "Pojutrze". Oderwany od Antarktydy fragment pokrywy lodowej sprowadza na świat kolejne kataklizmy - huragan na Hawajach, zamieć śnieżna w Indiach, gigantyczny grad w Tokio, tornado w Los Angeles. Wszystko to zostaje opatrzone historią o ojcowsko-synowskiej relacji i zapierającymi dech w piersiach efektami specjalnymi.

Film dostępny na Disney+, Chili i iTunes.

A skoro już jesteśmy przy relacjach rodzinnych odnawianych w obliczu kataklizmów… Tak, to częsty motyw. W "San Andreas" nie jest jednak aż tak poważnie traktowany, jak w "Pojutrze". Fabuła skupia się na losach pilota ratownika, który w czasie ogromnego trzęsienia ziemi, łączy siły z byłą żoną, aby uratować ich wspólną córkę. Brad Peyton nie próbuje tu jednak udawać drugiego Emmericha. Nie liczcie więc na wylewający się z każdej strony ekranu patetyzm i tani melodramat. Jest za to dużo humoru, o co dba wcielający się w główną rolę The Rock.

Film dostępny na Netflix, HBO Max, Canal+ online, Player, Chili i iTunes.

Jakie to jest głupie. Serio mamy uwierzyć, że jedynym sposobem na uniknięcie zderzenia z asteroidą jest wysłanie na nią specjalistów od wiertnictwa? Jakby tego było mało, potrzebują oni dosłownie chwili, aby przejść całe szkolenie NASA i poradzić sobie w kosmosie? Nie prościej byłoby nauczyć astronautów wiertnictwa? Może i tak, ale wtedy nie byłoby okazji do tylu suchych żartów. W kręgu zainteresowań Michaela Baya nie mieści się logika. Wszystkie swoje filmy podporządkowuje on jednej zasadzie: ma być zabawnie i widowiskowo. Tak właśnie jest w "Armageddonie". Dba o to tak Bruce Willis, jak i reszta gwiazdorskiej obsady.

Film dostępny na Disney+, Chili i iTunes.

Myśleliście, że "Armageddon" jest głupi? To słuchajcie tego: tajemnicza siła wybija Księżyc z orbity, przez co trafia on na kurs kolizyjny z Ziemią. Grupka astronautów wyrusza więc w kosmos, aby zapobiec katastrofie i… nie. W życiu nie uwierzycie w to, co dzieje się na ekranie. Trudno stwierdzić, czy Roland Emmerich założył foliową czapeczkę, czy jednak maskę ironisty. W każdym razie ubawicie się po pachy.

Film dostępny na Amazon Prime Video i Premiery Canal+.

Jak to się ogląda. "Zywioł. Deepwater Horizon" to prawie dwie godziny w kontrolowanym chaosie. Kiedy dochodzi do katastrofy na morskiej platformie wiertniczej, poczucie zagrożenia zaczyna widza osaczać z każdej strony. Sztorm uniemożliwia ratownikom przybycie na miejsce zdarzenia, a ogień trawi coraz więcej powierzchni. Razem z kapitanem Mike’iem Williamsem przemierzamy więc ciasne zakamarki platformy i tarzamy się w ropie, kiedy główny bohater próbuje uratować swoją załogę. Adrenaliny starczyłoby na kilka podobnych filmów, dlatego emocje sięgają tu zenitu.

Film dostępny na Cineman.

Jeśli dochodzi do jakiejś katastrofy, dobrze mieć w pobliżu oldschoolowego bohatera kina akcji. W tym wypadku jest to Sylvester Stallone. To on jako były szef pogotowia medycznego rusza na pomoc uwięzionej w podwodnym tunelu grupce ludzi. Na miejscu okazuje się, że musi improwizować i liczyć na szczęście. Dlatego ten film do dzisiaj ogląda się z zapartym tchem... ale i z lekkim przymrużeniem oka.

Film dostępny na Chili i iTunes.

Najlepszymi filmami katastroficznymi mogą być te najgorsze. Szczególnie, kiedy nie stoją za nimi grube miliony wielkich wytwórni, ani żadne artystyczne ambicje. Takie właśnie jest "Rekinado", którego twórcy dociskają pedał gazu do samej dechy. W końcu łączą tu formułę gatunku z konwencją animal attack. Zgodnie z tytułem jesteśmy świadkami ataku tornada pełnego rekinów. Logiki, przyzwoitej gry aktorskiej, pozbawionego dziur fabularnych scenariusza - tego tutaj nie ma. Zabawa jest jednak przednia.

Film dostępny na Amazon Prime Video.