Żaden to James Bond, ale ten nowy thriller szpiegowski pozostawi cię wstrząśniętym, nie zmieszanym

W kinie szpiegowskim XXI wieku coś się zmieniło. Nie było żadnej rewolucji, bo wciąż lubimy patrzeć, jak kolejne wariacje Jamesa Bonda ratują świat, zdobywają dziewczynę i wyglądają przy tym kozacko. Hollywood zauważyło jednak, że w nowoczesnym świecie praca wywiadowcza nie tyle rozgrywa się w świecie rzeczywistym, co cyfrowym. Dlatego w serialach "Jack Ryan" i "Trzy dni Kondora" nie mieliśmy już do czynienia z macho-twardzielami, a geekami-introwertykami, którzy sprawniej niż z bronią radzą sobie z klawiaturą. Taki też jest Heller z "Amatora". To nieśmiały kryptolog całymi dniami siedzący przed monitorem komputera w ciasnej klitce na podziemnym piętrze siedziby CIA.

Heller ma fajnego kolegę Jacksona O'Briena, który wykonuje tajne misje w różnych zakątkach świata i pewnie zmienia dziewczyny jak magazynki w swoim pistolecie, ale on sam nie chce nawet udać się z żoną na konferencję do Londynu. Kiedy jednak Sarah ginie w wyniku ataku terrorystycznego, będzie musiał wyjść ze swojej strefy komfortu. Głównie dlatego że jego bezpośredni przełożeni nie chcą ruszyć w tej sprawie palcem. Na szczęście ma na nich haka, więc szantażem zmusza ich, żeby załatwili mu szybkie szkolenie. A ono niczego oczywiście nie daje, bo jak główny bohater słyszy od Roberta Hendersona, nie da się zmienić człowieka w kogoś, kim nie jest.

Akcja "Amatora" toczy się dwutorowo. Z jednej strony przełożeni Hellera chcą go jak najszybciej zlikwidować, zanim ich spisek wyjdzie na jaw, a z drugiej - główny bohater mści się na mordercach swojej żony. Jak, skoro bronią nie potrafi się dobrze posługiwać? Jego orężem staje się research, znajomość technologii, matematyka i fizyka. Ot, tyle mu starcza, aby zastawiać śmiercionośne pułapki na kolejnych złoli i w efekciarski sposób rozwalić ogromny basen zawieszony między dwoma wieżowcami. I tylko dzięki temu niestandardowemu podejściu film się broni.

Heller nie ma do rozgromienia hord przeciwników jak Jason Bourne. Nie musi też biegać w nieskończoność i narażać życia, żeby wykonać misję niemożliwą jak Ethan Hunt. Każde jego działanie jest zimne i wykalkulowane. Wcielający się w niego Rami Malek nadaje mu kolejnych warstw psychologicznych. Dzięki temu główny bohater jest człowiekiem wycofanym, cichym i pełnym wątpliwości moralnych. Kontrastuje w ten sposób z zamieszkującymi świat przedstawiony bezwzględnymi twardzielami. Ta opozycja to istny samograj, ciągnący film do przodu.

Choć żaden z Hellera zimnokrwisty morderca, stojący za kamerą James Hawes prowadzi narrację, jakbyśmy mieli do czynienia z klasycznym thrillerem szpiegowskim. Główny bohater podróżuje po całym świecie w poszukiwaniu swoich celów i musi mieć oczy z tyłu głowy, żeby przypadkiem nie schwytał go Henderson. Zwrotami akcji można by obdarować kilka filmów. Robi się więc szybko, gęsto i dynamicznie. Aż nie chce się zadawać niewygodnych pytań.

Bo ten scenariusz... Co prawda podpisani są pod nim tylko Ken Nolan i Gary Spineli, ale Wikipedia podpowiada, że wymienienie wszystkich osób zaangażowanych w jego powstanie zajęłoby więcej miejsca niż cała ta recenzja. I tak też "Amator" wygląda od strony fabularnej - jakby wielokrotnie był przepisywany i mnóstwo osób chciało dodać do niego choć jedno zdanie. No bo przecież O'Brien zostaje na początku wprowadzony, jakby miał odegrać ważną rolę w dalszej części fabuły, ale kiedy na krótką tylko chwilę powraca, okazuje się postacią całkowicie zbędną. Gdyby usunąć wszystkie tak niepotrzebne wątki, film byłby nie tylko o jakieś pół godziny krótszy, ale też znacznie lepszy.

Dostajemy produkcję co najwyżej w porządku. Przyjemną w oglądaniu, acz bez fajerwerków. Nie wyłamuje się z utartych schematów i nie boi się fabularnych klisz, ale świadomie je wykorzystuje, igrając z naszymi oczekiwaniami. Hawes umiejętnie buduje w ten sposób napięcie i dostarcza pożądanej adrenaliny. Wychodzi mu dzięki temu udana zabawa popularną konwencją gatunkową. I wbrew tytułowi, całkiem profesjonalna robota.

Premiera "Amatora": 11 kwietnia w kinach.

Więcej o filmowych nowościach poczytasz na Spider's Web: