Niby człowiek nie chce, ale ogląda. Oceniam Eksperyment: Odsiadka
Obecność influencerów od dawna wykracza poza ramy internetu. Grupa ta przedostała się do mainstreamu i głównych mediów w postaci telewizji, streamingu. Innymi słowy: są wszędzie. Pośród wielu programów budzących emocje związane z uczestnictwem tej grupy, szczególny szum wywołał "Eksperyment: Odsiadka", którego pierwsze odcinki dostępne są na Canal+. Mam mieszane uczucia.
Internet jest zdecydowanie jednym z najpotężniejszych podmiotów tworzących współczesny świat. W wielu przypadkach używa się go do promocji określonych postaci, budowania swoich karier i marek. Są przecież ludzie, którzy są znani z tego, że są znani. Dlatego często mam problem, gdy widzę, jak szeroko rozumiani influencerzy przedostają się do głównego nurtu, otrzymują atencję, na którą w dużym stopniu nie zasługują. To była jedna z przyczyn, dla których "Eksperyment: Odsiadka" wydał mi się kuriozalnym i odrzucającym na samym starcie, projektem.
Eksperyment: Odsiadka - recenzja. Cela z gwiazdami
Nie brakuje w telewizji programów na zasadzie "znani ludzie są w ekstremalnych sytuacjach i muszą przetrwać", ale to, co zaproponowało Canal+ jest dla mnie czymś zdecydowanie bardziej kontrowersyjnym. Wrzucanie celebrytów do więzienia, by ci dowiedzieli się, jak to wygląda i może wyciągnęli z tego jakąś lekcję to dla mnie klasyczny przykład choroby, na jaką zapada telewizja i generalnie twórcy rozmaitych reality show. Co mam na myśli? Instrumentalne używanie realnych sytuacji i ludzkich doświadczeń dla klików, oglądalności, dla tego, by celebryta X przyszedł, zobaczył, zdiagnozował sytuację i później z rozrzewnieniem wspominał, jak wpłynęło to na niego. To były moje wątpliwości, które nie zniknęły wraz z zapoznaniem się z "Eksperymentem: Odsiadka".
Pierwszy odcinek programu dość czytelnie rozrysowuje widzom co i jak: mamy grupę siedmiu celebrytów, którzy biorą udział w eksperymencie - będą przebywać w zakładzie karnym w Bartoszycach wraz z innymi współosadzonymi. W ten sposób mają poznać więzienne życie, rzeczywistość daleką od tej, którą mają na co dzień, na wolności. W projekcie biorą udział Gimper, Mini Majk, Stifler, Zygmunt Chajzer, Michał Koterski, Jasper oraz Jakub Rzeźniczak. Każde z nich to postać mniej lub bardziej znana - także inni więźniowie mają na ich temat pewną wiedzę, ale nie jest ona kluczowa dla postrzegania "świeżaków". Ważna jest przede wszystkim postawa, jaką się ma względem współosadzonych.
Na początku czas spędzamy z trzema osadzonymi celebrytami: Gimperem, Zygmuntem Chajzerem oraz Stiflerem. Każde z nich przechodzi, podobnie jak w każdym innym zakładzie, odpowiednie kontrole osobiste i formalności, by wreszcie zostać przebranym w więzienny strój i wkrótce znaleźć się w celi. Intencje twórców tego programu nie są dla mnie szczególnie optymistyczne. Mimo tego, że wiele scen nie wygląda na wyreżyserowane, to nie oszukujmy się - ten projekt służy przede wszystkim promocji, może jakiejś formie "autoterapii", bo koniec końców wszystko sprowadza się do tego, że gwiazdy mają wyciągnąć jakąś życiową lekcję, nauczkę - szczególnie widać to po Gimperze, który wykazuje wręcz reporterską ambicję, by znaleźć się w zakładzie, sprawdzić, dowiedzieć się. Na ile to chęć rzetelnego poznania ludzkich historii, a na ile chęć wybicia się na takim, kontrowersyjnym projekcie?
Osobiście nie skłaniam się ku odpowiedzi numer jeden, nawet pomimo tego, że "Eksperyment: Odsiadka" nieraz oddaje głos więźniom, którzy opowiadają o zasadach panujących w zakładzie karnym, o tym jak główni bohaterowie programu się w nim odnajdują, co robią dobrze, a co źle. W odbiorze na pewno nie pomaga głos lektora z offu, który próbuje błyskotliwie "uśmieszniać" całość, a jak wychodzi naprawdę - możemy się domyślać. Jeśli jest w tym programie coś ciekawego do obserwacji, to z pewnością jest to moment konfrontacji uczestników z więziennymi prawidłami i zachowaniami. Bardzo cenne są tutaj perspektywy osadzonych, którzy mają na swoim koncie różne uczynki: napady na bank, pobicia, etc. Za ich sprawą poznajemy hierarchię panującą w zakładzie karnym, zwyczaje, a nawet takie detale jak słownictwo - z nim wiąże się jedna z ciekawszych scen, gdy słownictwo Gimpera zostaje dość mocno zweryfikowane przez współwięźnia, który ustawia go do pionu i wskazuje, które słowa co oznaczają.
Wspomniany youtuber pozornie jest pokorny i posłuszny, ale w widoczny sposób czuje się dość pewnie - jak zwracają uwagę w jednej z setek osadzeni, nie zapytał w ogóle o panujące zasady, wszedł w sytuację tak, jakby był przeświadczony, że wie, jak rozmawiać i wie, jak się zachowywać. Spoiler: nie wie i współosadzeni mu to uświadomią. "Coś poczytał w Internecie i to jest zgubne" - te słowa o Tomaszu Działowym w tym programie póki co pasują jak ulał i zapewne nieraz zostaną jeszcze zweryfikowane.
Największy kontrast w przypadku pierwszych uczestników "Eksperymentu: Odsiadka" widać u Damiana Zduńczyka, powszechnie znanego jako Stifler - influencera znanego m.in. z "Warsaw Shore", udziału we freak-fightowych walkach, chętnie chwalącego się swoim statusem w mediach społecznościowych i korzystającego ze swojej popularności. Choć trudno nie prychnąć ze śmiechu, gdy w jednej z rozmów mówi, że czuje tu "złą energię" (błyskotliwa uwaga jak na fakt, że znajduje się w jednym miejscu z przestępcami), wszelkie śmieszki się kończą, gdy przekracza próg więziennej celi.
Stifler w social mediach sprawia wrażenie hardego gwiazdora, a w rozgrywającym się w więzieniu programie widzimy innego człowieka: zlęknionego, nieśmiałego, przepełnionego obawą o to, czego będzie doświadczał.
Po drugiej stronie bieguna jest Zygmunt Chajzer. Nie ma co się oszukiwać - spośród wymienionej trójki on ma z perspektywy widza najłatwiej. To postać znana, powszechnie uznawana za sympatyczną i ciepłą. Po nim najbardziej widać, że oprócz chęci przeżycia pewnego osobistego doświadczenia, ma w sobie wystarczająco rozumu i pokory, by zwiększyć szanse na przetrwanie. Jego medialny autorytet jest obiektem żartów ze strony osadzonych, zdecydowanie nie jest gwarantującym mu nietykalność immunitetem, ale to, w połączeniu z jego późniejszym zachowaniem (żeby za dużo nie zdradzać, chodzi o pewien przedmiot) sprawia, że "szacun" do Chajzera seniora ze strony więźniów się stopniowo buduje.
Oczywiście na pełną ocenę "Eksperymentu: Odsiadka" przyjdzie jeszcze czas - mamy do czynienia dopiero z początkiem sezonu. Po zetknięciu się z nim czuję, że misja tego programu nie jest tak szczytna, jak chcieliby twórcy czy uczestnicy. Da się jednak odnaleźć w nim pewne ciekawe momenty i na pewno jest mogącym wywołać zainteresowaniem polem do obserwacji ludzkich zachowań w momentach, na które nie są gotowi - zwłaszcza mentalnie. Czy jednak warto robić tego typu projekty, mieszać ze sobą celebrycki i więzienny świat oraz szczycić się mianem ważnego eksperymentu społecznego? Widzowie zapewne odpowiedzą sobie na to pytanie sami.
Eksperyment: Odsiadka - ile odcinków? Uczestnicy
Dwa pierwsze odcinki "Eksperymentu: Odsiadka" są dostępne do obejrzenia na Canal+.
W sumie będzie ich sześć. W programie udział biorą:
- Gimper
- Jasper
- Stifler
- Misiek Koterski
- Zygmunt Chajzer
- Mini Majk
- Jakub Rzeźniczak
Więcej o ofercie Canal+ przeczytacie na Spider's Web:
- The Office PL przemycił świetną akcję. Takie mogłabym oglądać w TV
- The Office PL wróciło z 5. sezonem. Czy Darek wciąż jest królem komedii?
- Dziewczyna z igłą w VOD. Najbardziej druzgocący polski film ostatnich lat
- Najpiękniejszy film zeszłego roku nareszcie w streamingu. Jestem zachwycony
- Obejrzałam zagraniczny kryminał z udziałem polskiego aktora. Nietypowa produkcja
zdjęcie główne: materiały prasowe Canal+
