Miasto z serialu „Rojst” to potwór Frankensteina. Idąc jego śladami, można zwiedzić kawał Polski
„Rojst” w dwóch sezonach zabiera nas w podróż przez dwie wyjątkowe epoki – do lat 80. i 90. Polska jest wręcz usłana reliktami przeszłości, które stanowią doskonałe tło dla takich retro-produkcji. To też gratka dla fanów serialu, którzy chcieliby się wybrać na wycieczkę śladami „Rojsta”.
Pomiędzy wydarzeniami z pierwszego (1984 rok) i drugiego sezonu (1997 rok) minęło zaledwie 13 lat, ale tak naprawdę toczą się w dwóch zupełnie różnych epokach – to świat przed transformacją ustrojową i po niej. Widać to gołym okiem, dlatego dopiero z rozmów możemy wywnioskować, że ciągle siedzimy w tym samym „bagnie”, czyli tytułowym rojście.
Wiemy to chociażby stąd, że grany przed Dawida Ogrodnika dziennikarz Piotr Zarzycki powraca do „Kuriera Wieczornego”, by objąć stanowisko redaktora naczelnego. W obu sezonach przewija się też hotel zarządzany przez postać graną przez Piotra Fronczewskiego, a także tajemniczy las na Grontach. Próbując go wyszukać na mapach Google, nie znajdziemy jednak nic. Miasto w serialu jest zmyślone, ale możemy domyślić się, co stanowiło inspirację.
„Rojst” – gdzie się dzieje akcja?
W serialu ani razu nie pada nazwa miasta. Jest jednak na pewno umiejscowione w południowo-zachodniej Polsce – właśnie te tereny nawiedziła powódź tysiąclecia w 1997 roku. Las na Grontach, w którym dochodzi do makabrycznych odkryć i który nazywany jest przez bohaterów źródłem wszelkiego Zła, jest także fikcyjny. Podobnie jak i osiedle Gronty, które jest trochę takim miasteczkiem Twin Peaks. W „Rojście” nie mieliśmy jednak (póki co) do czynienia ze zjawiskami paranormalnymi.
Serialowe miasto znajduje się też na tzw. Ziemiach Odzyskanych. To tereny, które po II wojnie światowej zostały przyznane Polsce. W retrospekcjach widzimy bowiem, jak wyglądał proces wysiedlania w praktyce. Armia Czerwona po prostu wyrzucała Niemców z ich domów, po czym wprowadzali się do nich Polacy.
Na serialowych Grontach działał też tymczasowy obóz, w którym niedawni mieszkańcy czekali na wywózkę. Dochodziło tam też do okrutnych czynów, w tym gwałtów na młodych Niemkach.
Jedną z ofiar była Elsa Koepke – dawna ukochana Witolda Wanycha (Andrzej Seweryn).
Miasto w serialu „Rojst” kojarzy się widzom z Wrocławiem. Czy słusznie?
Ale "Rojst’97", tak jak pierwszy sezon serialu, dzieje się w nieokreślonym mieście na Ziemiach Odzyskanych. Nigdy nie nazywamy tego miasta, bo mieliśmy założenie, że to jest miasto mityczne skupiające jak w soczewce wszystkie traumy i historie związane właśnie z tymi ziemiami.
— mówił w wywiadzie Jan Holubek
Miastu z „Rojsta” najbliżej jest jednak do Wrocławia. Pasują do niego wszystkie wymienione wyżej tropy. Wrocław przetrwał powódź z 1997 roku i leżał na Ziemiach Odzyskanych. W serialowym mieście jest też szpital wojewódzki (pracuje w nim Krysia – żona policjanta Adama Miki), który przecież nie mógłby się znajdować w niewielkim miasteczku.
Najważniejszą wskazówkę podaje jednak też sam reżyser. Powiedział „Wyborczej”, że Armia Czerwona weszła do serialowego miasta w lutym 1945 roku. W „naszej” rzeczywistości właśnie wtedy rozpoczęło się Oblężenie Wrocławia – bitwa pomiędzy wojskami radzieckimi a niemieckimi. Tyle tylko, że większość zdjęć kręcono... poza Wrocławiem.
Gdzie powstały zdjęcia do „Rojsta” i „Rojsta'97”?
Serialowego miasta nie możemy nazywać takim jakbym Wrocławiem, ponieważ jest on istnym potworem Frankensteina, przynajmniej pod względem planów zdjęciowych. Wiele panoram powstało w Katowicach, ale na ekranie widzimy nie tylko Śląsk, ale i Warszawę i tamtejsze relikty przeszłości. Miasto z „Rojsta” jest więc prawdziwym zlepkiem różnorakich ulic, kamienic i wnętrz budynków.
Zdjęcia do „Rojsta” były kręcone m.in. w Katowicach (np. ośrodek sportowy przy stadionie GKS Katowice – przy hali Spodek), Raciborzu (dworzec PKP) i Warszawie (np. w opuszczonym bloku na Wilanowie). Kontynuacja powstawała również w Katowicach i Warszawie, a także w Częstochowie (m.in. na Zawodziu i dworcu kolejowym), Wałbrzychu, Świdnicy i Boguszowie-Gorcach. W Polsce ostało się wiele obiektów, które są prawdziwymi kapsułami czasu.
Śladami „Rojst” – lista miejsc, w których kręcono serial
Poniżej znajdziecie listę najważniejszych i charakterystycznych miejscówek z serialu „Rojst” wraz z ich faktycznym położeniem.
- hotel Centrum – hotel Silesia w Katowicach
- bar mleczny z „Rojst” - bar Biedronka przy ul. Grójeckiej w Warszawie
- redakcja „Kuriera Wieczornego” - budynek Węgierskiej Ekspozytury Handlowej w Warszawie
- kolejka do sklepu mięsnego w PRL – budynek Separator przy ul. Wincklera w Katowicach
- Sąd rejonowy – gmach ZNP przy ul. Wybrzeże Kościuszkowskie w Warszawie
- pobojowisko po powodzi 1997 r. - osiedle Zawiszów i Zarzecze w Świdnicy oraz ul. Zajączka w Wałbrzychu
- komisariat policji w „Rojst '97” - budynek dawnego Komitetu Miejskiego PZPR przy al. Wolności, obecnie przychodnia w Częstochowie
- las na Grontach - m.in. Kampinos, Zalew Zegrzyński, Katowice na Zadolu. Więcej w tym artykule.
* zdjęcie główne: mat. pras. „Rojst '97” / Netflix